________________
રવિવાર પ્રવચનાંક : ૯
| દ્રિ. શા. સુદ ૭
વિ. સં. ૨૦૩૩ અનંત ઉપકારી કલિકાલ સર્વશ જૈનાચાર્ય ભગવાન હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ “જૈન રામાયણની રચના કરી છે તેને અનુલક્ષીને “રામાયણમાં સંસ્કૃતિને સન્ટેશ” એ વિષય ઉપર ચાલતી અને બીજા પણ અનેક ઉપયોગી રામાયણના પ્રેરક પ્રસંગોને આવરી લેતી આ પ્રવચનશ્રેણીનું આજે નવમું પ્રવચન છે.
આજના પ્રવચનમાં રામાયણને પૂર્વાર્ધ પૂર્ણ થશે અને આગામી પ્રવનથી તેને ઉત્તરાર્ધ શરૂ થશે. શ્રી રામચન્દ્રજીના પૂર્વજોના ચરિત્રવર્ણનમાં આપણે વધુ મહત્ત્વના ત્રણ પ્રસંગોને લઈ લઈશું અને ત્યાર બાદ શ્રી રામનું ચરિત્ર લઈશું. લેહીમાં પ્રાપ્ત થતા સંસ્કારે
ચોથા સર્ગમાં પ્રવેશ કરતાં કલિકાલસર્વશ આચાર્ય ભગવતે શ્રીરામના કેટલાક પૂર્વજો કેવા ઉત્તમ સંસ્કારના ધારક હતા તેનું વર્ણન કર્યું છે. તેમાં સૌથી પ્રથમ વજબાહુ કુમારનો એક વૈરાગ્યભરપૂર પ્રસંગ રજૂ કર્યો છે. ત્યાર બાદ - અન્ય પૂર્વજોને ન સ્પર્શતા – આપણે સીધા શ્રીરામના દાદા અનરણ્ય અને શ્રીરામના પિતા દશરથના જીવનની ઘટનાઓ વિચારીશું.
પૂર્વજોની જીવન - ઘટનાઓ અને સંસ્કારો સંતાનોમાં જબ્બર અસર કરે છે. પોતાના શુભાશુભ કર્મોની જેમ માતા પિતાના લોહી–વીર્યમાં ચાલ્યા આવતા સંસ્કારો પણ અાત્મા ઉપર એક કામ કરનારી ચીજ છે, એ વાત તમને આ પ્રસંગે દ્વારા સમજશે. કેટલીક વાર પૂર્વજોની કુળ પરંપરાગત હથોટીઓ સંતાનોને પ્રાપ્ત થતાં વારસામાં બહુ મહત્ત્વનો ભાગ ભજવી જતી હોય છે. આર્ય એટલે સાધુતાને પ્રેમી
રામચન્દ્રના પૂર્વજો અંગેને આ એક સુંદર પ્રસંગ છે. એમનું નામ હતું વજબાહ.
લગ્નને યોગ્ય વય થતાં માતાપિતાએ ઈભવાહન નામના રાજની મનોરમા નામની રાજકન્યા સાથે કુમાર વજુબાહુના લગ્ન કર્યા.
સાસરિયાની મીઠી મહેમાનગીરી પામીને વબાહુ, મનોરમાને લઈને પોતાના રાજય તરફ જવાની તૈયારીઓ કરવા લાગ્યા. રથ જોડાઈ ગયો. સાળો ઉદયસુંદર બનેવીને વળાવવા માટે તૈયાર થયો. સાંજ પડતાં રથમાં સહુ બેઠા; વાજબાહુ, મનારમાં અને ઉદયસુંદર.
રાતે કોઈ ગુફામાં પડાવ કર્યો. સવારે મુસાફરી શરૂ થઈ. મહાત્મા ગુણસાગરનું અનુપમ દર્શન
દડમજલ કરતો રથ ચાલ્યો જાય છે. દિવસના દસેક વાગ્યાના સુમાર
