________________
બંધસ્વામિત્વનામા તૃતીય કર્મગ્રંથ
મિથ્યા, નપુંસકવેદ, છેવટ્ટુ સંઘયણ, હુંડક સંસ્થાન આ ૪ પ્રકૃતિનો બંધ મિથ્યાત્વના ઉદયથી થાય છે. મિથ્યાત્વનો ઉદય ૨જાઆદિ ગુણઠાણે હોય નહી માટે બીજા આદિ ગુણઠાણે આ ૪ પ્રકૃતિ બંધાય નહીં. विणु अणछवीस मीसे, बिसयरि सम्मंमि जिणनराउ जुआ । इय रयणाइसु भंगो, पंकाइसु तित्थयरहीणो ॥६॥
बिसर
બોંત્તેર । जुआ
યુક્ત
ગાથાર્થ– અનંતાનુબંધી ચતુષ્ક આદિ છવીસ પ્રકૃતિ વિના મિશ્ર ગુણઠાણે સિત્તેર પ્રકૃતિ બાંધે છે. જિનનામ અને મનુષ્યાયુષ્ય સહિત અવિરત સમ્યક્દષ્ટિ ગુણઠાણે બોત્તેર પ્રકૃતિઓ બાંધે છે. આ ભાંગો (બંધ) રત્નપ્રભાદિ ત્રણ નારકીને આશ્રયી હોય છે. પંકપ્રભા આદિ ત્રણ નારકીને તીર્થંકર નામકર્મ વિના બંધ છે. ૬
=
=
વિવેચન– પ્રથમ ત્રણ નારકના જીવોને મિશ્રાદિમાં ન બંધાતી અનંતાનુબંધી આદિ-૨૫ એટલે અનંતાનુબંધી ૪ કષાય, મધ્યમનાં ૪ સંસ્થાન, મધ્યમનાં ૪ સંઘયણ, અશુભવિહાયોગતિ, નીચગોત્ર, સ્ત્રીવેદ, દુર્વ્યગત્રિક (દુર્ભગ, દુસ્વર, અનાદેય) થિણદ્વિત્રિક (નિદ્રાનિદ્રા, પ્રચલાપ્રચલા, થિણદ્ધિ) તિર્યંચત્રિક (તિર્યંચગતિ, તિર્યંચ આનુપૂર્વી, તિર્યંચ આયુષ્ય)નો બંધવિચ્છેદ થાય છે. આ ૨૫ પ્રકૃતિઓનો બંધ અનંતાનુબંધીના ઉદયથી થાય છે. અનંતાનુબંધીનો ઉદય બીજા ગુણઠાણા સુધી છે માટે ત્રીજા આદિ ગુણમાં આ ૨૫ પ્રકૃતિનો બંધ થાય નહીં.
તેમજ મનુષ્યાયુષ્યનો અબંધ થાય છે. કારણકે મિશ્ર ગુણઠાણે જીવ મૃત્યુ પામે નહિ. અને મિશ્ર ગુણઠાણે જીવ આયુષ્ય બાંધે નહિં. માટે આ ગુણઠાણે મનુષ્યાયુષ્યનો અબંધ કહ્યો છે.
