________________
સ્યાદાદ.
-
:
ત્યાં જીની પુષ્કળ હિંસા થાય છે. પગ ધીમે ધીમે ઊંચકવાને-પાણી નીતાસ્વા દેવાનું, પછી બીજો પગ ઊંચકવાને. ને તેનું પાણું નીતરવા દેવાનું. આમ ધીમેથી પગ મૂકવાને અને ધીમેથી ઊંચકવાને–આથી જીવની જયણ સારી થાય. હા-જ્યાં પુષ્કળ પાણું હોય એવા સ્થાને ન છૂટકે હોડીને આશરે પણ લેવું પડે.
આમાં લેશ માત્ર હિંસાને આશય નથી. મનમાં એક વિચાર હોય કે વધુ ને વધુ જીવે કેમ બચાવી શકાય ?
અપેક્ષા સારી હોય તે હિંસા તે અહિંસા બને. અપેક્ષા ખરાબ હોય તે અહિંસા તે હિંસા બને.
આ વાત આપણે છ લેસ્થા દ્વારા સમજશું. છ લશ્યાનું રૂપક - લેશ્યા એટલે ચિત્તના અધ્યવસાયચિત્તનાં પરિણામ
લેશ્યાના ૬ પ્રકારો છે (૧) કૃષ્ણ (૨), નીલ (૩) કાપિત (૪) તેજે (૫) પદ્ધ અને (૬) શુકલ. - (૧) કૃષ્ણ લેશ્યા–એટલે ચિત્તને ખૂબ મેલે અધ્ય-- વસાય. આ વેશ્યા જેનામાં હોય તે આત્મા એકદમ હિંસક હોય. તેની વૃત્તિ, પ્રવૃત્તિ બધુ ય હિંસક હેય.
(૨) નીલ શ્યા-કૃષ્ણ લેશ્યા ફરતાં સારી. તેનામાં હિંસક પરિણામ સહેજ ઓછો હોય–ઉગ્ર હિંસક મન ન હોય.
(૩) કાપત લેયા-કપાત એટલે કબૂતર, કબૂતરનો
