________________
૧ ૦ ૦.
.
ખંખેરી નાખવાનું ઉષવામાં ત્યાગને જ ઉપદેશ સમાથે છે. સમાજમાં યોગ્ય શિક્ષણને પ્રચાર કરી અજ્ઞાન–અન્ધકારને દૂર કરવાનું અને ધર્મ તથા સમાજની પ્રતિષ્ઠા વધારવાનું ઉપદેશવામાં ત્યાગને જ ઉપદેશ સમાગે છે. આ પ્રકારના બધા ઉપદેશ ત્યાગ પરત્વે છે. એ પ્રકારના ઉપદેશ ત્યાગીઓએ જરૂર કરવા જોઈએ. એ પ્રકારના ઉપદેશ રાષ્ટ્રીય કે સામાજિક સંસ્થાઓમાં ભરાઈ ગયેલ કાદવ કે મેલને દૂર કરવા પર છે; પાપવાસનાઓ તથા વિષમતાજનિત કલહ અને અશાન્તિનાં દર્દીને શમાવવા પરત્વે છે, અને અજ્ઞાનતા તથા નિર્બળતાને હાંકી કહાડવા પરત્વે છે. આમ પ્રેરણાદાયક અને બલવર્ધક ઉપદેશ ત્યાગીઓના મુખથી જેટલા અસરકારક થાય, તેટલા બીજાના મુખથી ન થાય. આવા ઉપદેશે દ્વારા ત્યાગીએ દેશનું, સમાજનું અને ધર્મનું જેટલું ભલું કરી શકે, તેટલું બીજએ ન કરી શકે. સુતચું, ત્યાગીઓ દ્વારા તેવા ઉપદેશ થવામાં શાસનની સંદરમાં સુંદર સેવા અને ધર્મને મહાન ઉદ્યોત સમાયેલ છે.
અનેકાન્તદશી હોય તે બીજાના વિચારને પિતાના વિચારોથી વિરૂદ્ધ જતા જોઈ ન ઉશ્કેરાય. એમ ઉશ્કેરાઈ જવું એ હદયની નિર્બળતા છે. કેઈના
