________________
સુમતિ–પ્રથમ હું આપને “અહિંસા” નું કંઈક સવિશેષ સ્વરૂપ સમજાવું છું. મેં આપને પહેલાં પણ જણાવ્યું છે કે “પ્રમત્ત ગાતું પ્રાણુ વ્યપરેપણું હિંસા તેથી તેમાં કહેલા પ્રમત્તગ શી રીતે થાય તે પણ જાણવું જોઈએ. “માં” (Intoxication) વિષય (sensual desires) કષાય (Wrath arrogance etc.) last (Idleness) 24a Casal (false gossips) વડે “રાગ દ્વેષ યુક્ત કલુષિત મન વચન અને કાયાનું પ્રવર્તન થાય તે પ્રમત્તગ કહેવાય. એવા પ્રમત્ત
ગથી આત્મા પિતાના કર્તવ્યથી ભ્રષ્ટ થાય છે. તેથી તે શાસ્ત્ર સંબંધી વિહિત માગને લેપ કરે છે. શાસ્ત્રને વિહિત માર્ગ મૂળ રૂપમાં આવે છે કે
માતૃવત્ પરદારેષ પરદ્રવ્યેષુ લેઝવત; આત્મવત્ સર્વભૂતેષુ, યઃ પશ્યતિ સ પશ્યતિ.
પરસ્ત્રીને પિતાની માતા તુલ્ય લેખ, પારદ્રવ્યને ધુળના હેફાં જેવું લેખવે અને સર્વ પ્રાણી વર્ગને આત્મ સમાન લેખવે તેજ ખરે જ્ઞાની વિવેકી કે શાસ્ત્ર શ્રદ્ધાળુ છે. પ્રમત્તયેગથી કઈ પણ પ્રાણી આવા પવિત્ર માર્ગથી પતિત થાય છે, અને સ્વપરને ભારે નુકશાન કરે છે, તેનું ખરૂં નામ હિંસા છે, એવી હિંસાથી પાપની પરંપરા વધતી જાય છે અને તેથી સંસાર સંતતિ વધે છે. આથી પિતાને તથા પરને અર્ધગતિનું વારંવાર કારણ બને છે. એવી દુઃખદાયક હિંસાથી દૂર રહેવું અને પૂર્વોક્ત પ્રમત્તયેગને તજીને અપ્રમત્તપણે શાસ્ત્રવિહિત માર્ગેજ ચાલીને સ્વપરનું એકાંત હિત થાય એવી અનુકૂલ પ્ર
