________________
२२ ચારિત્ર–અન્ય ધર્માવલંબી લાકે તે જ્ઞાન માત્રથી પણ સિદ્ધિ માને છે !
સુમતિ–તેઓની તેવી માન્યતા મિથ્યા છે. તરતાં આવડતું હોય પણ તરવાની અનુકૂલ કિયા કર્યા વિના સામે તીરે જઈ શકાતું નથી, તથા ભૂખ લાગે છતે ભક્ષણકિયા કર્યા વિના શાતિ થતી નથી, તેમ ખરા ચારિત્રના અથજનેને પણ શુદ્ધ ચારિત્રની અનુલ ક્રિયા કરવાની ખાસ જરૂર છે. જેમ બે ચક વિના ગાડી ચાલતી નથી તથા બે પાંખ વિના પક્ષી ઉી શકતું નથી, તેમ સમ્યગૂ જ્ઞાન અને ક્રિયા વિના કાર્યસિદ્ધિ થઈ શકતી નથી. આથી આપને સમજાયું હશે કે સમ્યગ કિયા (સવર્તન) વિનાનું એકલું જ્ઞાન લૂલું-લંગડું છે, અને સમ્યગ જ્ઞાન (વિવેક) વિનાની એકલી ક્રિયા પણ આંધળી છે, માટે મેક્ષાથી જનેએ તે બંનેની સાથે જ સેવના કરવી જોઈએ. .
ચારિત્ર–હવે મને સમજાયું કે કેવળ લુખી કથની માત્રથી કાર્ય સરવાનું નથી. જ્યારે કથની પ્રમાણે સરસ કરણી કરવામાં આવશે ત્યારેજ કલ્યાણ થવાનું છે.
સુમતિ-આપની આવી સહેતુક શ્રદ્ધાથી હું બહુ ખુશી થાઉં છું, અને ઈચ્છું છું કે આપને બતાવેલ ઉપાયકમ હવે સફળતાને પામશે. પરંતુ કુમતિને સંગ સર્વથા વારવાને અને અક્ષય સુખના અચૂક કારણરૂપ સત્ય ચારિત્ર ધર્મની યોગ્યતા પામવાને જે ઉપાયક્રમ મેં આપને વાત્સલ્ય ભાવથી બતાવ્યું છે, તેને પૂર્ણ પ્રીતિથી આદર કરવામાં આપ લગારે પણ આળસ કરશે નહિ એવી મારી વિનંતિ છે.
