________________
૭ર
થઈને, વૈતાઢ્ય પર્વતની ગુફાની પડખેથી નીકળીને, દક્ષિણાર્ધ અરવતમાં આવી તેમાં થઈને, પૂર્વ દિશા બાજુના લવણ સમુદ્રમાં ભળે છે.
એવી જ રીતે પુંડરીક સરોવરમાંથી નીકળીને, પર્વત ઉપર થોડે સુધી પશ્ચિમ દિશા બાજુ વહીને, ઉત્તર દિશા તરફ વળીને નીચે પડતી રક્તવતી નામની મહાનદી ઉત્તરાર્ધ અરવતમાં થઈને, વૈતાઢય પર્વતની ગુફાની પડખેથી નીકળીને, દક્ષિણા અરવતમાં આવી તેમાં થઈને, પશ્ચિમ દિશા બાજુના લવણસમુદ્રમાં ભળે છે.
ભરતક્ષેત્રની જેમ અરવતક્ષેત્રમાં પણ આડે પર્વત અને ઊભી બે મહાનદીઓને કારણે છ ખંડ સજાથા છે. અહીં પણ ભરતક્ષેત્રની જેમ છએ આરાના ભાવ સદાકાળ વતે છે. તેમજ ૩૨ હજાર દેશે, તેમાં સાડા પચીસ આર્યદેશ વગેરે ભરતક્ષેત્રની જેમ જ અહીં પણ સમજી લેવું.
પ૬ અંતરદ્વીપ-લઘુહિમવંત અને શિખરી પવતના બંને બાજુના છેડે નીકળેલા બે બે ફાંટા (દાઢા) લવણસમુદ્રમાં જાય છે. કુલ આઠ ફાંટા થાય છે. દરેક ફાંટા ઉપર સાત સાત અંતરદ્વીપે આવેલા છે. તેથી કુલ પ૬ અંતરદ્વીપે લવણસમુદ્રમાં છે. તેમાં ૮૦૦ ધનુષ્યની કાયાવાળા, પલ્યોપમના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ આયુષ્યવાળા અને એક એક દિવસના અંતરે
