________________
-
-
પંદર કર્માદાન
------------- ૨. વનકર્મ-વન કપાવી, લાકડાનો વ્યાપાર કરવો તે. . ૩. સાડી કર્મ-ગાડાં, હળ, હથિયાર, યંત્રો, તોપો, બંદૂકો, ગોળા વગેરે તૈયાર કરાવી તેનો વ્યાપાર કરવો તે.
૪. ભાડાકર્મ-ગાડી, ઘોડા, પાડા, બળદ વગેરે ભાડે આપવાનો ધંધો કરવો તે.
૫. ફોડીકર્મ-જમીન ફોડવાનો, ખાણો ખોદવાનો, અનાજ તથા કઠોળ વગેરે દળાવવા ભરડાવવાનો, હળ ખેડવાનો પાષાણ ફોડવા વગેરેનો વ્યાપાર કરવો તે.
૬. દાંતનો વ્યાપાર-હાથીદાંતનો, નખનો, કેશનો, ચામડાનો તથા હાડકાનો વ્યાપાર કરવો તે. આ વ્યાપારનો એવી રીતે અથવા એવા કારણથી નિષેધ કરેલ છે કે જે સ્થળે હાથીઓને દાંત માટે મારવામાં આવે છે તે તથા જાનવરોને મારીને નખ કાઢવામાં આવે છે તે. જીવતાં પ્રાણીઓને મારીને ચામડા લેવામાં આવે છે તે. તથા જાનવરોને કે જીવોને મારીને તેના હાડકાં, છીપો, શીંગડાં અને કસ્તુરી વગેરે લેવામાં આવે છે તે અપેક્ષાએ, અર્થાત્ આવી પદ્ધતિથી તેનો વ્યાપાર ન કરવો પણ સ્વાભાવિક મરણ પામેલા જીવોના અંગોમાંથી મળતા પદાર્થોનો નિષેધ નથી. - ૭. લાખનો વેપાર-લાખ, ધાવડી, ગળી, મણસીલ હડતાલ ખાર, સાબુ ઇત્યાદિના વેપારમાં સર્વ જીવહિંસા રહેલી છે.
૮. રસનો વેપાર-મદિરા, મધ, માંસ, માખણ આ સર્વ રસો વ્યાપાર જીવ હિંસાથી ભરપુર છે. •
૯. કેશનો વેપાર-પૂંછડાઓ કાપીને વાળ કે પીછાં લેવામાં આવે છે તે.
૧૦. વિષનો વ્યાપાર અફીણ, વછનાગ, સોમલ, શસ્ત્ર, લોઢાના યંત્રાદિક હથિયારો આ વ્યાપાર અનેક જીવોના ઘાતનો હેતુ છે.
