________________
પડિતાને નમ્ર વિન'તી
૧૦૭
અર્થાત્ “તું નગરમાં જા અને રેવતી નામની ગૃહસ્થ પત્નીએ મારે માટે એ કેળાનાં ફળેા સંસ્કાર કરીને તૈયાર કર્યાં છે એનું મારે પ્રયાજન નથી. પરંતુ તેના ઘરમાં માર નામના વાયુની નિવૃત્તિ કરવાવાળો વનસ્પતિ વિશેષથી ભાવિત એવા ખીન્નેરાના ફળના પાક છે તે તું લઈ આવ.’
જે મુદ્દે શ્રમણ નિગ્ર ંથ પર પરામાં દાખલ થઈ મદ્ય–માંસ–સુરાને ત્યાગ કર્યો હતેા એ મુદ્દતે—એ યા-કરુણાના અવતારને પાછળથી ડુક્કરના માંસના શું સ્વાદ લાગ્યા હતા કે જેથી એમણે ઉગ્ગ ગૃહપતિને ત્યાં તેમ જ અન્ય પ્રસંગે પણ એ જ વાપર્યું હતું ? અને એમને તથા ભિક્ષુ સંધને આમંત્રણ આપ્યુ. હાઈ એમના નિમિત્તે જ એવું ભાજન નહીં રધાયું હોય ? આ કેાઈ અણધાર્યાં ધરે આવી પહેાંચીને ભિક્ષા લેવાની વાત નથી, એટલે જે કઇ ભાજન કે માંસ બનતું હતું. એ એમના અને ભિક્ષુ સ ંધના માટે જ બનતું હતું એ સામાન્ય માનવ પણ સમજી શકે તેવી વાત છે. યુદ્ધ પણ શું એ નહીં જાણતા હાય ! અને ખાનારને માટે જ હિંસા થતી હોઈ જેમણે એક ઘેટાને ખાતર જીવનને હાડમાં મૂકવાના નિર્ધાર કરેલા એમને મન ડુક્કરની કંઈ જ કિ ંમત નહેાતી ? આવા આવા અનેક પ્રશ્નો ઉદ્ભવી શકે છે, બુદ્ધના જીવનને હીણપત લગાડનારા છે. એથી આવા પ્રસંગો ટાળ્યા. જ હાત તા એથી સત્યનું કયું ખૂન થઈ જવાનું હતું?
ધર્માં માત્રની સાધના સત્યની પ્રાપ્તિ અથે હાઈ સત્ય એ વિશ્વ કલ્યાણકારી તત્ત્વ બને છે. આથી જ્યારે આજનું ભારત માંસાહાર અને પ્રાણી હિંસા તરફ વળવા લાગ્યું છેત્યારે બુદ્ધના જીવનને માંસા-હાર એવા લેાકેાને માટે એક પ્રબળ આધાર બની જશે અને જે. ભવિષ્યમાં આથી આ માન્યતાને વેગ મળશે તે એ યુદ્ધને નામે કંઇક. નિર્દોષ પશુપક્ષીઓના ધાણુ નીકળી જશે. આ છે. મુદ્દા કરુણાના સંદેશ ! બહેતર છે કે એવા સત્ય સંશાધનની અપેક્ષા એ બાબતનુ અજ્ઞાન જ રહ્યું હોત તેા જનતાનુ વિશેષ કલ્યાણુ થાત. અને જ્યાં
