________________
૨૮
આગમાદ્ધારક-લેખસંગ્રહુ
અને તેથી ભગવાન ઋષભદેવજી મહારાજે દીક્ષાને અગે તે માત્ર છઠની તપસ્યા કર્યા છતાં જે ૧ દિવસ સુધી તપસ્યા કરવી પડી, તે કેવળ પાત્રદાનની પ્રવૃત્તિ ન હેાવાને અંગેજ હતી.)
૨. આ અખાત્રીજને દિવસે પાત્રદાનની પ્રવૃત્તિ પહેલવહેલી થએલી હાવાથી લાકોને સાધુમાગનું અક્ષયપણું લાગ્યું અને તેથી આ દિવસને અક્ષયતૃતીયા એટલે અખાત્રીજ કહી. (ભગવાન્ ઋષભદેવજીના દીક્ષાકાળ પછી આ પાત્રદાનની પ્રવૃત્તિના કાળ બાર મહિના અધિકના હાવાથીજ ભગવાન્ ઋષભદેવજીની સાથે સંસાર છેડીને દીક્ષિત થએલા ચાર હજાર સાધુએ લજ્જાને લીધે ઘેરે પણ જઈ શકવા નહિ, અને નિરાહારપણે ભગવાનની સાથે રહેવાનુ હાવાથી ભગવાનની સાથે સાધુપણામાં પણ રહી શકયા નહિ, પરંતુ તે ચારે હજારાને તાપસપણાની સ્થિતિ અંગીકાર કરી ભગવાનનું ધ્યાન કરતાં ફળફૂલના આહાર કરી સેવવા પડ્યો. આવી સ્થિતિ ભવિષ્યના સાધુઓની ન થાય, કિન્તુ સાધુપણાની સ્થિતિ અક્ષયપણે ભવિષ્યના સાધુએ રાખી શકે એવું પાત્રદાન આ દિવસે જ પ્રવત્યુ.
વનવાસ
૩ શ્રેયાંસકુમારે જો કે સાધુપણુ, સાધુઓનું દાન કે તેની રીતિ તે અયેાધ્યામાં કે બીજી કોઈપણ જગાએ જોયાં કે જાણ્યાં ન હતાં પણ તેને જાતિસ્મરણથીજ પેાતાના અને ભગવાનના ઘણા ભવના સંબંધ જાણ્યા અને તે જ સંબંધ આ અક્ષયતૃતીયાને દિવસે દાન દઇ, તેના પ્રભાવે ભવિષ્યમાં આત્માને ઉન્નત કરી અવ્યાબાધપદ્મ મેળવતાં ભગવાનની સાથેના સંબંધ અક્ષય થવાનેા નક્કી કરી અક્ષયતૃતીયાપણું સ્થાપ્યું.
