________________
આ કારાંત અને
‡ કારાંત નામો
ષષ્ઠી
સપ્તમી
સંબોધન
ષષ્ઠી
સપ્તમી
સંબોધન
પાઠ-૧૫
ષષ્ઠી, સપ્તમી અને સંબોધન વિભક્તિ
પ્રત્યયો
૫.
સ.
એકવચન
अस्
आम्
मालायाः
मालायाम्
माले
ના
नद्याम्
नदि
દ્વિવચન
ओस्
ओस्
मालयोः
मालयोः
माले
નઘો:
નોઃ
नद्यौ
બહુવચન
नाम्
सु
मालानाम्
मालासु
માતા:
नदीनाम्
नदीषु
નઃ
ભૂમિકા
૧.
આ કારાંત અને હૂઁ કારાંતના સંબોધનરૂપોમાં એ.વ. આ નો પ થાય છે. તથા ૐ નું રૂ થાય છે અને દ્વિવચન તથા બહુવચનના તે તે રૂપો પ્રથમા જેવા જ થાય છે.
૨. સંસ્કૃતમાં સામાન્યથી સ્ત્રીલિંગના પ્રત્યય ઞ અને હૂઁ છે. મૈં કારાંત વિશેષણો હંમેશાં તો નહિ પરંતુ ઘણું કરીને સ્ત્રીલિંગમાં આ પ્રત્યય લે છે.
નિયમો
૧. ફ્ કારાંત સ.બ.વ.માં સુ નો છુ થાય છે. ગોમ્ પ્રત્યય લાગતાં અન્ય આ નો T થાય છે.
પાઠ
૨. નિદ્ અને એ ઉપરથી થયેલા શબ્દના પ્રયોગમાં જેના તરફ સ્નેહ બતાવવાનો હોય, તેને સપ્તમી વિભક્તિ લાગે છે. દા.ત. પૂત્રો બનવેશ નિતિ ।
. સુબોધ સંસ્કૃતમાર્ગોપદેશિકા મ ૬૧
૧૫
