________________
=
=
...ત્રણ વિનાશક ચેપી બદીઓ
[ પ૧ જેવી જાણે છે તેવી જ કહે છે –તે યથાર્થ વક્તા છે. એવા વક્તાનું વચન અપ્રમાણ છે, એમ કેઈથી પણ કહી શકાય તેમ નથી. કેવળ બહિરિન્દ્રિય-પ્રત્યક્ષથી જ નહિ, કિન્તુ યથાર્થ વક્તાના વચન પ્રમાણ દ્વારા જ જગતના તમામ લોક અને લોકોને ત્તર વ્યવહાર અખલિતપણે ચાલી રહ્યા છે. આથી એ જાતિના વચન પ્રમાણની ઉપેક્ષા કરવામાં આવે તો એકલે લેાકોત્તર
વ્યવહાર જ બંધ થઈ જાય છે એમ નથી, કિન્તુ લેકવ્યવહાર પણ તે જ ક્ષણે સ્થગિત થઈ જાય છે. લેક અને લેકત્તરઉભય વ્યવહારના એકના એક કારણભૂત વચન પ્રમાણને જેઓ તિરસ્કાર કરે છે, તેઓ પોતાની જાતને ઓળખવા માટે પણ નિષ્ફળ નિવડ્યા છે. પોતે અમૂક પિતાને પુત્ર છે.”—એવી જાતિની જે માન્યતા ધરાવે છે, તે માન્યતાનું પણ મૂળ જે કઈ પણ હોય તો તે વચન પ્રમાણ છે. માતાનું વચન, એ જ પિતાને ઓળખવાનું એકનું એક સાધન છે. બહિરિન્દ્રિય પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ ત્યાં નિષ્ફળ નિવડે છે. આ રીતે નાનાથી માંડી મેટા સુધી જગતને તમામ વ્યવહાર જ્યારે યથાર્થે વક્તાના વચન પ્રમાણ ઉપર અવલંબે છે, ત્યારે આગમ પણ બ્રાન્ત હોય છે, તેટલા માત્રથી જ જે તેને તિરસ્કાર કરી દેવામાં આવે, તો તે જેવીતેવી મૂર્ખતા નથી. ભ્રાન્તતાની સંભાવના માત્રથી આગમપ્રમાણનો ત્યાગ કરી દેવાને તૈયાર થયેલા આત્માઓ, ભ્રાન્તતાની સમ્ભાવના માત્રથી પોતાના જનેતા પિતાને પણ ત્યાગ કરી દેવાનું અસમ્બદ્ધ ચેષ્ટિત કરે, તો નવાઈ પામવા જેવું નથી. શ્રી જેનશાસનની વિશિષ્ટતા:
આગમપ્રમાણની બ્રાન્તતા દૂર કરવા માટે માત્ર તેના પ્રણેતાની અયથાર્થતા દૂર કરવાની આવશ્યકતા રહે છે, નહિ
