________________
૨૨ ]
નાસ્તિક-મતવાદનું નિરસન...
અજ્ઞાન, વિદ્યાના નામે જ ધાર અવિદ્યા અને સભ્ય આચરણના નામે જ કારનું અસદાચરણ ફેલાઇ રહ્યું છે.’–તા તે આત્મા તેની સામે થયા સિવાય રહેનાર નથી. પરન્તુ જે આત્માઓને જ્ઞાન, વિદ્યા કે સદાચાર-એ ત્રણના ભાગે પણ પેાતાની ભેાગવાસના જ સંતાષવી છે, તેઓ તેા આ લેખને વાંચવાના જ નથી : અગર વાંચે તા પણુ–“આજના ભણેલાઓને ‘નાસ્તિક” શબ્દની ઉપમા આપીને નિન્દવા, એજ આ લેખના લેખકનું ધ્યેય છે. ”–એમ કહીને સાચી વાતની પણ ઉપેક્ષા જ કરવાના છે. એવા આત્મા ઉપેક્ષા કરા યા નિંદા કરા, પરન્તુ જે આત્માએ જ્ઞાન, વિદ્યા અને સદાચારના સાચા અથી છે, તેઓ વર્તમાન જમાનાની મેહતા અને બાહ્ય સુંદરતા જોઈ અયેગ્ય રીતિએ ઠગાઇ જતાં ખચી જાય, એજ અમારૂં લક્ષ્ય છે.
બુદ્ધિના દ્રોહ :
બાહ્ય સુંદરતા–મેાહકતાની પાછળ પાગલ બનનારાઓની હાલત કેવી પામર ખની જાય છે, એ આ દુનિયાના અનુવિએની જાણબહાર નથી. સળગતા દીવાની ચળકતી જ્યાતના ચમકતા માહમાં ઝંપલાતા પતંગીઆના પ્રાણના એક ક્ષણવારમાં હામ થઈ જાય છે. પતંગીયું ચતુરિદ્રિય હાવાથી અસન્ની પ્રાણી છે, તેથી તે ભવિષ્યની આપત્તિના વિચાર કરી શકતું નથી એમ માની લઈ એ, તેા પણ ભવિષ્યની આપત્તિના વિચાર કરી શકનાર પચેંદ્રિય અને સની એવા મનુષ્ય પણ ગણિકાના કે પરસ્ત્રીના દેહના બાહ્ય રૂપ કે અલંકારના માહ્ય ચળકાટમાં પતંગીની માફક ઝંપલાનારા કયાં એછા છે ? એ રીતે જે કાઇ આત્મા બાહ્ય માહકતા કે સુંદરતા જોઇને ભવિષ્યના ખ્યાલ કર્યા વિના જ તેના ઉપર મેાહ પામે છે, તે
