________________
૧૦ ]
નાસ્તિક-મતવાદનું નિરસન.. કે ઠગે છે, તેને પણ પાપ અને ગૂન્હો માને છે અને તેવા પાપ અને ગૂન્હાઓનું બૂરું ફળ પિતાને પણ જોગવવું પડવાનું છે એમ સ્વીકારે છે. હિંસા આદિ ઘોર પાપો પિતાના પ્રત્યે કેઈ આચરે, ત્યારે તેને પાપ માનવાં અને પિતે બીજા પ્રત્યે આચરે ત્યારે તેને પાપ ન માનવાં, આ જાતિને ઘેર અન્યાય કર્મસત્તા જેવી ન્યાયી સત્તા ચલાવી લે, એ શું સંભવિત છે? કર્મસત્તા:
પરન્તુ નાસ્તિકતાના કારમા રેગથી રીબાતા આત્માઓ કર્મસત્તા જેવી કોઈ સત્તા આ જગતમાં વિદ્યમાન છે, એ માનવા જ તૈયાર નથી. એટલા જ માટે જ્ઞાનિ પુરૂએ એ આત્માઓને તત્વવિચારણાના માર્ગની બહાર રહેલાઓ તરીકે ગણ્યા છે. તત્ત્વની વિચારણામાં તેઓની સંમતિ છે કે અસંમતિ, તે જાણવાની પણ જ્ઞાનિપુરૂષોએ દરકાર રાખી નથી. પરમેપકારી કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્યભગવાન શ્રીમદ્દ હેમચંદ્રસૂરિશ્વરજી મહારાજા એક સ્થળે ફરમાવે છે કે
વિમતિઃ સમ્મતિષિ, વાસ્થ ન મૃતે ”
અર્થાતુ-“આત્મા, પરલેક, કર્મ અને મોક્ષ જેવા પ્રમાણસિદ્ધ પદાર્થોમાં પણ જેઓની મતિ મુંઝાય છે, તેવા નાસ્તિકેની સંમતિ છે કે વિમતિ છે, તે જાણવાની પણ ઈચ્છા નથી.”
હિંસાદિક પાપે પોતાને જ્યારે દુઃખરૂપ છે અને પિતાના પ્રત્યે તેને આચરનારે સર્વ પ્રકારની શિક્ષાને પાત્ર છે, એવું માનનાર આત્મા પણ તેજ ક્રિયાઓ પતે બીજા પ્રત્યે આચરે, ત્યારે તેનું ફળ કે શિક્ષા નથી એવું માનવાની ધૃષ્ટતા કરે, તેના જે અજ્ઞાન, અવિવેકી કે દયાપાત્ર બીજો કોણ હોઈ શકે?
