________________
૨૭૨
તદેહન સ્વાદવાદને જીવનમાં કેમ ઉતારે એ માટે ઉપદેશ જૈન શામાં ભરેલું છે. પણ તેને જીવનમાં ઉતારવાની વ્યવસ્થિત તાલીમની પણ જરૂર છે. ઠેર ઠેર આ તત્વજ્ઞાનની તાલીમ મળે એવાં કેન્દ્રો ઊભાં કરવાં જોઈએ. અને આવાં કાર્યોની અંદર સમગ્ર સમાજે એક થઈ જવું જોઈએ. જ્ઞાની ભગવંતે એ સ્યાદવાદના પાલન ઉપર એટલે ભાર મૂક્યો છે, એટલી જ કાળજી તેના પાલન માટે બતાવતા આપણે થઈ જવું જોઈએ.
સ્યાદવાદી એટલે જગતનો તાજ વગરનો રાજા, જગતને ત્રાતા. વિવેકી પુરુષની પરિષદમાં એની સત્તા સૌથી અધિક હોય. આ પરિસ્થિતિ આજ સુધી અખંડ રીત ચાલી આવી છે.
માત્ર વિવાદ કરીને સ્વાદુવાદની સર્વોપરીતા સ્થાપન કરે એવા વિદ્વાન કરતાં, સ્યાદ્વાદને જીવનમાં કેમ ઉતારે તેનું શિક્ષણ આપી શકે, જીવનની સાથે સ્વાદુવાદને અસ્થિમજજાવત્ બનાવી શકે, એવા વિદ્વાનોની શાસનને વધારે જરૂર છે. તે માટે આ દિશામાં પ્રયત્ન કરવાની ખૂબ જરૂર છે. હૃદયને વિશાળ અને પ્રેમી બનાવવાની સૌથી પ્રથમ જરૂર છે. સમાન વિચારવાળાઓએ પરસ્પર સંગઠન કરવાની અને ઉત્તેજના આપવાની જરૂર છે.
આ કાર્ય કઠણ છે, પણ તેને અપનાવ્યા સિવાય શાસનમાં ઉદારતા, વિશાળતા, પરમાર્થ પરાયણતા, ગુણગ્રાહિતા વગેરે લાવી શકાય તેમ નથી. માટે જ સ્વાદુવાદ
