________________
૭૮
ર૩ સ્વ પરની શકિત વિચારીને કામ કરવું – દ્વિવ્ય-ધન આદિ. ક્ષેત્ર-જમીન ઘર વિગેરે. કાલ-કાર્યને
અનુસરતો વખત. ભાવ-હૃદયના પરિણામ. એ મુજબ પિતાના તથા પરના દ્રવ્ય ક્ષેત્રાદિ સબલ કે નિર્બળ વિચારી હિત અહિતને નિર્ણય કરી કામ કરવું. તે સિવાયનું કાર્ય વિપત્તિવાળું પણ થાય. શાસ્ત્ર કહે છે કે –શાન્ત પ્રાણીઓના આરંભે શક્તિપૂર્વક યોગ્ય સ્થળે કરતાં ચડતી દશા પામે છે અને વિવેક શૂન્યના આરંભે શક્તિ વિરૂદ્ધ થતાં, ક્ષીણ સંપત્તિ પામે છે. માટે સર્વ બાજુ દ્રષ્ટિ રાખી કાર્યમાં કુશળ થવું.
૨૪ સદાચારી જ્ઞાનવૃદ્ધોની સેવા કરવી—જે સત્પરૂાના આચારને પાળે અને દુરાચારથી દૂર રહે તે સદાચારી કહેવાય. તથા જ્ઞાન-પાપ આશ્રવ બંધ, લેકવિરૂદ્ધ આદિ કાર્યો તજવા યોગ્ય છે અને પુન્ય સંવર નિર્જરા દેવગુરૂ ભક્તિ આદિ આદરવા ગ્ય છે એવો નિર્ણય જેનાથી થાય તેવા શાન્ત ગંભીર વિચારવંત સદાચારી જ્ઞાનવૃદ્ધોની સેવા કરવી, તેમને હાથ જોડવા, આસન દેવું, ઉભા થવું; સન્મુખ જઈ સન્માન કરવું વિગેરેથી પૂજ્યભાવ પેદા કરે. જે ભક્તિ કલ્પવૃક્ષની પેઠે સારી બેધદાયી શીખામણથી અમૂલ્ય હિતને પમાડે છે.
૨૫ પિષ્ય પોષક થવું–માતા પિતા સ્ત્રી પુત્ર વિગેરે પિતાના આશ્રિત પરિવારનું વસ્તુદાનથી રક્ષણ પૂર્વક પિષણ કરવું.
૨૬ દીર્ઘદશી થવું–લાંબા કાળ સુધી હિત કે અહિત કાર્યો તપાસનાર થવું.
