________________
૨૦૪
અને ધાતુ સર્વ શેષાય તથા હાડ ચામડું બાકી રહે, એવું અણુસણ ગ્ય શરીર કરે તે દ્રવ્ય સંલેખણ.
૨ ભાવ સંલેખણ-અંતઃકરણમાંથી વિષય, કષાય, નેકષાય, ગારવ, સંજ્ઞા ઈત્યાદિ અંતર દોષને અતિ ક્ષીણ કરે એટલે પ્રબલ કારણે પણ વિષય કષાયાદિ ઉદ્દીપન ન થાય, વિકાર ન પામે. મંદોદય કરે તે.
આ સંલેખણાના પાંચ અતિચાર વર્જવા તે નીચે મુજબ છે.
૧ ઈહલેગા સંસ૫ગે–સંલેખણાદિ ધર્મ પ્રભાવે ફરીથી આર્ય દેશ, ઉત્તમ કુળ અને મનુષ્ય જન્મ પામવાની ઈચ્છા રાખે છે.
૨ પરલગ સંસ૫ગે–અણુસણી પુરુષ પરભવે દેવેંદ્રાદિકની પદવીને ઈછે તે. ( ૩ જીવિયા સંસ૫ગે–અણસણના લીધે ઘણા પ્રકારે સત્કાર સન્માન સ્તવનદિ સાંભળીને તથા ઘણું લેક વાંદવા આવતા જોઈને મનમાં એમ વિચારે કે બે દિવસ વધારે જીવીએ તો સારું. એ વિક૯૫ (વિચાર) થાય તે.
૪ મરણ સંસ૫ગે-અણસણ કિધા પછી સુધાદિ પરીસહની પીડાએ પીડાયા થકા મનમાં એમ વિચારે કે હવે વહેલું મરણ થાય તે સારું, કેમકે પીડા સહેવાતી નથી માટે તેમાંથી વહેલા છૂટા થઈએ તો સારું. એ વિકલપ થાય તે.
પ વિસયા સંસ૫ગે-અણસણ કરીને તેનું ફળ કામગની પ્રાપ્તિ ઈચ્છે તે.
આ સંલેખણાના પાંચ અતિચાર વ્યવહાર પ્રસિદ્ધથી તે અણસણને આશ્રયીને કહેવાય છે, પરંતુ વસ્તુગતે તે સર્વ વ્રતમાં લાગે છે તે નીચે પ્રમાણે –
