________________
પહોંચતાં શ્રી મહાવીરે શીતળ જળથી સ્નાન કર્યું અને ઉત્તમ બારીક વેત વસ્ત્ર તથા મણિમય અલંકાર ધારણ કર્યા. પછી ચંદ્રપ્રભા નામની શિબિકામાં બેસીને વિશાળ જનસમૂહ સાથે ઉત્તર ક્ષત્રિયકુંડ નગરની વચમાં થઈને નગર બહાર ઈશાન ખૂણામાં આવેલા જ્ઞાતૃખંડ નામના ઉદ્યાનમાં આવ્યા. ત્યાં શિબિકામાંથી નીચે ઊતરીને એક વિશાળકાય અશેકવૃક્ષની નીચે ઊભા રહીને શરીર પરનાં સર્વ વસ્ત્રાભૂષણે ઉતારી નાખ્યાં અને પિતાના હાથે જ દાઢી, મૂછ તથા મસ્તકના વાળને લગ્ન કર્યો. કેશ એ શરીરની શેભા ગણાય છે, એટલે જ યોગસાધકે મસ્તકનું મુંડન પસંદ કરે છે.
એ વખતે ઇંદ્ર દેવદુષ્ય નામનું એક વસ્ત્ર નાખ્યું. તેને ડાબા કંધ પર ધારણ કરીને તેમણે સિદ્ધ ભગવંતેને એટલે પરમાત્મદશા પામેલા આત્માઓને ત્રણવાર નમસ્કાર અને જીવનપર્યત કઈ પણ પાપકર્મ સ્વયં કરીશ નહિ, કરાવીશ નહિ કે કરતાને અનુમતિ આપીશ નહિ એવી ભીષણ પ્રતિજ્ઞા સાથે સામાયિકને સ્વીકાર કરીને પ્રવજ્યાદીક્ષા ગ્રહણ કરી. જેનાથી સમત્વને લાભ થાય
–સમત્વની પ્રાપ્તિ થાય તેને જૈન શાસ્ત્રોમાં સામાયિક કહેવામાં આવે છે. ભગવદ્ગીતામાં પણ સમવં ચીન, તે એ શબ્દ સ્પષ્ટપણે કહેલા છે.
શાસ્ત્રકારો કહે છે કે આ પ્રતિજ્ઞાને સ્વીકાર કરતાં જ તેમને મન:પર્યવ નામનું ચોથું જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું કે
