________________
૧૪૬ દિવસ પૂર્ણિમાને હોય કે કેમ? અને કદાચ દિવસ પૂર્ણિમાને હેય તે વાદળાં વિનાને હેય કે કેમ? આ રીતે બધે યોગ પ્રાપ્ત થવે અતિ દુર્લભ છે, તેમ મનુષ્યપણને ફરી વેગ પામ અતિ દુર્લભ છે.
૯) યુગઃ અહીં યુગ શબ્દથી ધુંસરી સમજવાની છે. તેના બે છેડે કાણાં હોય છે અને તેમાં લાકડાના નાના દંડુકા ભેરવવામાં આવે છે, જેને દેશી ભાષામાં સામેલ કહે છે. બળદ આઘોપાછો ન થાય તે માટે આ જાતની ગોઠવણ હોય છે. હવે સમુદ્રના એક છેડેથી આવી છેસરી તરતી મૂકી હેય ને બીજા છેડેથી સમેલ તરતી મૂકી હોય તે એ ધસરીમાં એ સમેલને પ્રવેશ થઈ શકે ખરે? એ કાર્ય જેટલું દુષ્કર છે, તેટલું જ મનુષ્યપણાને ફરી પ્રાપ્ત કરવાનું કાર્ય દુષ્કર છે.
(૧૦) પરમાણુઃ એક સ્થંભનું અત્યંત બારીક ચૂર્ણ કરવામાં આવે અને તેને એક નળીમાં ભરીને હિમાલય જેવા ઊંચા પર્વતની ટોચ ઉપર ઊભા રહીને જમ્બર કુંક વડે હવામાં ઉડાડવામાં આવે તે તેના પરમાણુઓ આકાશમાં અહીં તહીં વિખરાઈ જાય. હવે એ પરમાણુઓ પાછા એકઠા કરીને તેને સ્તંભ બનાવ હોય તે બની શકે ખરે? એ કાર્ય જેટલું દુર્લભ છે, તેટલું જ મનુષ્યપણું ફરી પ્રાપ્ત થવું દુર્લભ છે.
આ રીતે દશ દષ્ટાતે દુર્લભ એવું મનુષ્યપણું પ્રાપ્ત થયા પછી પણ શ્રુતિ એટલે ધર્મશ્રવણ કરવાને ભેગ
