________________
૧૩૬
માટે નીચેની ચૌદ વસ્તુઓનુ પરિમાણુ કરવામાં આવે છે ૧ સચિત્ત વસ્તુઓ, ૨ દ્રવ્ય ( ખાવાના પદાર્થો) ૩ વિકૃતિ ( વિગય) ૪ ઉપાનહ (જોડાં-ચંપલ ), ૫ તમેલ, ક્રૂ વસો, ૭ પુષ્પા, ૮ વાહન, ૯ શયન (પલંગ–પથારી ), ૧૦ વિલેપન (શરીરે લગાડવાની વસ્તુઓ ), ૧૧ બ્રહ્મચર્ય ૧૨ દિશાઓમાં જવાનું માપ, ૧૩ સ્નાન અને ૧૪ ભેજન. ઉપલક્ષણથી પૃથ્વીકાય આદિ પાંચનુ તથા અસિ, મસી અને કૃષિનું પણ પરિમાણુ કરવામાં આવે છે.
૧૧ પાષધેાપવાસ એટલે પવ તિથિએ આહાર, શરીરસત્કાર, ગૃહવ્યાપાર તથા અબ્રહ્મચર્યના ત્યાગ કરી ગુરુની નિષ્ઠામાં રહેવાપૂર્વક ધર્મનુ પાષણ થાય તેવી પ્રવૃતિ કરવી. આ વ્રત એ સામાયિકના જ વિસ્તાર છે, એટલે રાત્રિષધમાં ૧૨ કલાકનુ સામાયિક થાય છે અને અહેારાત્રિ પેષધમાં ૨૪ કલાકનું સામાયિક થાય છે.
૧૨ અતિથિસવિભાગત્રત એટલે જેની આવવાની કેાઇ તિથિ નિયત નથી એવા સાધુ મુનિરાજોને શુદ્ધ વસ્તુઓનુ દાન આપવું.
છેલ્લા ચાર વ્રતાને શિક્ષાત્રત કહેવામાં આવે છે, કારણ કે તે સવિરતિની શિક્ષા આપનારાં છે.
માર્ગાનુસરણ
જે આત્માએ વિરતિભાવમાં આવેલા નથી એટલે મહાવ્રત કે અણુવ્રતનું પાલન કરી શકે તેવા નથી
