________________
છે “સાની સખ્યત્વે સારું માનવું છે. અભિનિવેશ
૧૨૨ અને અમુકને ખોટું શા માટે માનવું?' આવો વિચાર તે આ બીજા પ્રકારનું મિથ્યાત્વ છે.
શાસ્ત્ર અનુસાર સત્ય જાણવા છતાં અભિનિવેશ એટલે બેટી પકડને લઈને જૂઠું માનવું તે આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વ. તે મુખ્યત્વે સમ્યકત્વથી ભ્રષ્ટ થયેલાને હેય છે. “જ્ઞાનીઓની કહેલી વાત મેં જાણી પણ યુક્તિથી એ વાત ખોટી છે !” એમ માનવું તે આ ત્રીજા પ્રકારનું મિથ્યાત્વ છે. | સર્વજ્ઞ અને વીતરાગે પ્રરૂપેલા સિદ્ધાંતેમાં સંશય રાખે તેને સાંશયિક મિથ્યાત્વ કહે છે. જિન ભગવતેએ નરક અને નિગદની વાત કહી છે, પણ તેવાં સ્થાને ખરેખર હશે કે કેમ ? એવા વિચાર કરવા તે આ ચોથા પ્રકારનું મિથ્યાત્વ છે.
અજાણપણને લીધે કંઈ ન સમજાય તે અનાગિક મિથ્યાત્વ. પૃથ્વીકાય વગેરે એકેન્દ્રિય જીને અનાદિ કાળથી આ પ્રકારનું મિથ્યાત્વ લાગેલું હોય છે.
છ પ્રકારે (૧) લૌકિકદેવગત, (૨) લૌકિકગુગત, (૩) લૌકિકપર્વગત, (૪) લકત્તરદેવગત, (૫) લેકોત્તરગુરુગત અને (૬) લકત્તરપર્વગત.
રાગદ્વેષ, અજ્ઞાન, મોહ વગેરે દોષવાળા લૌકિક દેને માનવા-પૂજવા અને તેમણે પ્રવર્તાવેલા ધર્મમાર્ગને અનુસરવું તે લૌકિકદેવગતમિથ્યાત્વ...
