________________
આંસુ'
: ૨૭ :
જ્ઞાનાપાસના
નીકળ્યા અને ચાલતાં ચાલતાં એક વિદ્યાપીઠ પાસે આવ્યા. ત્યાં એક પાઠક વડે ખેલાતા નીચેના લાક સાંભળ્યેા.
“ સર્વત્ર સુધિયાઃ સન્ત, સર્વત્ર કૃષિયોધમાઃ | સર્વત્ર દુ:વિનાં દુઃ, સર્વત્ર મુલિનાં સુવમ્ ॥”
સત્પુરુષો સર્વત્ર સમુદ્ધિવાળા હોય છે, અધમ પુરુષા સત્ર દુષ્ટ બુદ્ધિવાળા હોય છે, દુઃખી માણસાને સર્વત્ર દુઃખ હાય છે અને સુખી માણસોને સર્વત્ર સુખ હાય છે. ’
6
6
આ શ્લાક સાંભળીને રાજાએ તેમાંની હકીકત સાચી છે કે ખાટી ? તેની પરીક્ષા કરવાના નિણૅય કર્યાં. પછી ખીજા દિવસે તેણે પેાતાના સેવાને કહ્યું કે આપણા નગરમાં સજ્જનશા નામના શેઠ અમુક સ્થળે રહે છે, તેને-તેના પુત્ર વિમલ સાથે-મારી પાસે જલદી ખેલાવી લાવા. ’ એટલે સેવાએ હુકમનેા તાત્કાલિક અમલ કર્યાં અને સજ્જનશા તથા તેના પુત્ર વિમલને પકડીને રાજાની સમક્ષ હાજર કર્યાં. તે વખતે રાજાએ કૃત્રિમ ક્રોધ કરીને કહ્યું કે- હે દુષ્ટો ! તમે ખંનેએ મારા હુકમના ભંગ કર્યાં છે, માટે હું તમને કેદમાં પૂરુ છું.' અને તેમને કેદમાં પૂર્યાં. પછી તે માપ-દીકરા જે કઇ વાત કરે તે સાંભળવાની ચરપુરુષાને આજ્ઞા કરી અને પેાતાની તખિયત એકદમ લથડી ગઈ છે, તેવી બનાવટી વાતના પ્રચાર કર્યાં. તે વખતે ચરપુરુષા અંદર અંદર વાર્તા કરવા લાગ્યા કે રાજાજી અચે તેમ લાગતું નથી. જ્યાં આકસ્મિક આકરા આવી પડે ત્યાં જીવિતની આશા ક્યાંથી હાય ??
<
વ્યાધિ
