________________
પહેલું
= ૫૩ :
ઘણુ મહાન તકે કે તેના પગે પણ ખાવાને હરગીઝ લાયક નથી, કારણ કે તેના વડે તેણે કદી પણ તીથટન કરેલું નથી. અને તું જે એનું ઉદર ખાવાનો વિચાર કરતું હોય તો તે પણ છેડી દે, કારણ કે જિંદગીભર એમાં જે અન્ન પડયું છે, જે ખેરાક પડ્યો છે, તે અન્યાયની કમાણીથી ઉત્પન્ન કરેલા પૈસાને જ પડ્યો છે. વળી તેના માથાને ખાવાને વિચાર પણ તું મૂકી દે કારણ કે એ સદા ગર્વથી ભરેલું રહેતું હતું અને તેથી કંઈ પણ વાર દેવને, ગુરુને, પૂજ્યને, વડીલને, મુરબ્બીને કે ગુણી પુરુષોને નમેલું નથી. હું સમજુ શિયાળ ! આ રીતે તેનું આખું શરીર નિંદ્ય છે, માટે તેને ખાવું રહેવા દે અને તું કોઈ બીજા જ ભક્ષ્યને શોધી લે.”
શિયાળ પણ એટલું સમજતું હતું કે માનવ દેહને આ દુરુપયેગ કરનારનું મડદુ ખાઈને જીવવું તેના કરતાં ભૂખ્યું મરી જવું બહેતર છે, એટલે તેણે એ મડદાને છોડી દીધું અને બીજા કેઈ ભક્ષ્યને શોધીને તેનાથી પિતાની સુધાને શાંત કરી.
તાત્પર્ય કે-જે મનુષ્ય પોતાને મળેલા અતિ ઉત્તમ દેહને ઉપયોગ દાન કરવામાં, સશાસ્ત્રો અને સદુપદેશ સાંભળવામાં, સાધુસંતનાં દર્શન અને સમાગમ કરવામાં, દેવદર્શન અને તીર્થાટન કરવામાં, ન્યાયથી આજીવિકા ચલાવવામાં અને અભિમાન તથા અહંકારથી રહિત બનીને જ્યાં જ્યાં સારું કે સુંદર જણાય ત્યાં ત્યાંથી એને નમ્રતાપૂર્વક ગ્રહણ કરવામાં કરે છે તે સાચે મનુષ્ય છે, તે સાચે આર્ય છે અને તે જ ખરેખર સત્યુષ છે.
