________________
પહેલુ :
:::
ત્રણ મહાન તી બાળકના મનમાં ધર્મના સંસ્કારા રેડવા હાય તા માતાપિતા અને વડીલા દ્વારા જ તે કાર્ય થઈ શકે છે કે જેને તેમણે પેાતાનું મહત્ કર્તવ્ય સમજીને મજાવવું જોઇએ.
સામાન્ય રીતે દરેક માબાપ પોતાના બાળકાના હિતસ્વી કેવી રીતે કરી શકાય તેની ખાટા લાડ લડાવે છે, અને બહુ મીઠાઇ ખવડાવવી,
હોય છે, પણ તેમનું ખરું હિત યેાગ્ય સમજણના અભાવે, તે કુસ’સ્કારાનું આરેાપણુ કરે છે. ગાળા ખેલતાં શીખવવી કે તેને ગમે તે પ્રકારની મસ્તી કરવામાં ઉત્તેજન આપવું, એમાં બાળકનું હિત કેવી રીતે રહેલું છે, તે સમજાતું નથી. એને બદલે જો માબાપે! પેાતાના બાળકને નાનપણથી જ વિનય શિખવે, પદ્ધતિસરના સાદો અને નિયમિત ખારાક આપે તથા તેની નાની માટી વા સુધારવાના પ્રયત્ન કરે તે તેઓ તેનું કેટલું બધુ વધારે હિત કરી શકે ? માળક નીરેાગી રહે અને તેના શરીરનું ખંધારણ સુદૃઢ થાય તેવા ઉપાયે લેવામાં કોઈ પણ જાતના વાંધા નથી પણ તેની તમામ કેળવણી તેને સદાચારી અથવા ધાર્મિક બનાવવાની દૃષ્ટિએ જ ચેાજાવી જોઈએ. આ રીતે કેળવણી પામેલાં બાળકા માલ્યાવસ્થાથી જ ‘ધર્મનું આચરણુ' એક યા ખીજા પ્રકારે કરતાં થઈ જાય છે. આ અવસ્થામાં પ્રથમ આળકાને દેવદને જવાની અને સદ્ગુરુને વંદન કરવાની ટેવ અવશ્ય પાડવી જોઇએ. વિનયના વિકાસ, વડીલા પ્રત્યે પૂજ્યભાવ, સંસ્કારી ભાષા અને પેાતાનાં કર્ત્તબ્યાનું દૃઢતાથી પાલન કરવાની ટેવ એ બાલ્યાવસ્થાનું ધાર્મિક આચરણ છે. અને
