________________
ભાવ એટલે રાગ નહિ તેવું પણ નહિ, એથી વિચાર આવતા આપોઆપ બંધ થઈ જાય છે.
વિવેક સ્વકીય અને વિચાર પરકીય છે. વિચાર એ શૂન્ય છે અને વિવેક એ પૂર્ણ છે. વિવેક પ્રજ્ઞા છે જે પ્રકાશ. અને પરમાત્મા તરફ લઈ જાય છે.
વિચાર એ રેત છે અને વિવેક એ રત્ન છે. વિચાર એ માટી છે અને વિવેક એ હરે છે. રત્ન અને હીરા મેળવવાના છે, રેત અને માટી આપ આપ છૂટી જનારા છે.
છોડવું તે નકારાત્મક છે, દુઃખ છે, દમન છે. પામવામાં આનંદ છે, સુખ છે, શાન્તિ છે. સ્વપ્નને છોડવાના નથી, માત્ર જાગવાનું છે. જાગવા માત્રથી સ્વપ્ન ચાલ્યા જાય છે. * ત્યાગ કઈ ક્રિયા નથી, જ્ઞાનનું સહજ પરિણામ છે. ત્યાગમાં જે છૂટે છે, તે નિર્માલ્ય છે, જેની ઉપલબ્ધિ થાય છે, તે અમૂલ્ય છે. ત્યાગથી બંધન છૂટે છે અને મુક્તિ મળે છે. તુચ્છને છેડવાનું છે અને સર્વવ મેળવવાનું છે.
વિચારને વળગી ન રહેવાય, તેના પ્રવાહમાં ન તણાવાય, તે આ સત્ય જીવવાનું સુલભ બને છે. વિચારોને સાક્ષી– ભાવે સેવાના છે, તેમાં તન્મય થવાનું નથી. આવી તટસ્થ અવસ્થાનું પ્રાગટય વિવેક દષ્ટિ વડે થાય છે. પછી આત્માની અનુભૂતિ સાક્ષાત્કાર આપોઆપ થવા માંડે છે.
૧૩૨
અનપેક્ષાનું અમૃત
