________________
દુનિયાના સૈથી પ્રાચિન ધર્મ. પરિવાજની ઉત્પત્તિ ?
–ત્ર – કપિલ, સાંખ્ય, વગેરે મત.
ભરત રાજાના પાંચ પુત્રએ દિક્ષા લીધી હતી, તે વિષે અમે અગાડી જણાવી ગયા છીએ. એ પાંચસો પુત્રમાં એક પુત્ર નામે મરીચિ હતો. તે એકાદશ અંગને ભણનારો, સાધુ ગુણ સહિત, અને સ્વભાવથી સુકુમાર છતાં, એક વખતે ગ્રીષ્મ રતુમાં રૂષભદેવ સ્વામીની સાથે વિહાર કરતો હતો. તે દિવસે મધ્યાન્હ સમયે લુહારોએ ધમેલી હેય તેમ, ચેતરફ માર્ગની રજ સૂર્યના કિરણથી તપી ગઈ હતી. તે સમયે તેને દેહ માથાથી તે પગ સુધી પરશેવાની ધારાથી ભરપૂર થઈ ગયું. આ વખતે દુષ્કર્મના અંગે, મરીચિને ખરાબ વિચારો ઉત્પન્ન થયા. તે બોલ્યા “ત્રણ જગતના ગુરૂ રૂષભદેવસ્વામીને હું પૈત્ર છતાં, અને મહા બળવાન ચક્રવતી ભરતરાજાનો હું પુત્ર છતાં, અને પંચ મહાવ્રતના ઉચ્ચારણ પૂર્વક મેં દિક્ષા લીધા છતાં, મને ખરાબ વિચારો કેમ ઉત્પન્ન થાય છે ? ખરૂ છે કે ચારિત્ર લીધા પછી દુનિયાની મેમજ મજા અને સુખ ભોગવવાનું મને નથી મળતું, અને ઉનાળાના આવા અસાહ્ય તાપમાં અને શિયાળાની અસહ્ય ઠંડીમાં ભારે વિહાર કરવો પડે છે, એ દુઃખ મારાથી નથી ખમાતું, અને તેમાંથી નીકળવાનો મને કાંઈ પણ રસ્તો સુઝતો નથી ! મારાથી ચારિત્ર વ્રત પળવું મુશ્કેલ છે, અને તે છોડીને ઘેર જતાં મારા કુળને કલંક લાગશે ! ત્યારે મારે શું કરવું છે. હા! મને એક રસ્તો સુઝે છે અને તે એ છે કે, સાધુએ મનદંડ, વચનદંડ, અને કાયદંડથી રહિત છે, અને હું તે એ ત્રણે દંડ સંયુક્ત છું, માટે હું એક ત્રિદંડ રાખીશ અને
ત્રીરંડી -- થઈશ. સાધુઓ તો દ્રવ્ય અને ભાવથી મુક્તિ છે, તેથી લોચ કરે છે, અને હું તે દ્રવ્ય મુંડિત છું, તેથી અાથી મસ્તક મુંડાવીશ, અને
