________________
ખંડ પહેલે–પ્રકરણ ૧. - (૧) જે સર્વ જીવ ઉત્પન્ન થયા ત્યારે નિમળ હતા, તે હમણાં)ષણ તેવાજ હોવા જોઈએ. જો તેમ હોય તો પછી કોઈ પણ શાની જરૂર રહે નહીં; ધમની તથા કાયદાની જરૂર પડે નહીં, અને સિા નિર્મળતામાં જ પ્રવે. વાસ્તવિક રીતે જોતાં તેમ નથી. કોઈ એમ શંકા કરે કે ઈશ્વરે સર્વને નિર્મળ જ બનાવ્યા હતા પણ છેવોએ પિતાની ઈચ્છાથી જ પાપ કર્યો તેમાં ઈશ્વરનો છે દોષ? આવી શંકા કરનારે એમ ભૂલી જવું ન જોઈએ, કે ઈશ્વરેજ સર્વ જીવોમાં પાપ કે પુન્ય કરવાની શક્તિ મુકેલી હોવી જોઈએ, કારણ કે જે તેમ ન હોય તો પછી જીવોમાં પાપ કે અન્ય કરવાની બુદ્ધિ હાયજ કયાંથી? આને જવાબ કોઈ એમ આપશે કે ઈશ્વરેજ સર્વ શક્તિઓ રચી છે, પરંતુ જીવને પાપ કરવા પ્રવર્તાવ્યા નથી; જીવે પોતે જ પાપમાં પ્રવર્તે તેમાં ઈશ્વર શા દોષ? આના જવાબમાં આ વાત યાદ રાખવાની છે, કે ઈશ્વરે સર્વ ૨ કયારે પેદા કર્યો ત્યારે, તેમને ખબર હોવી જ જોઈએ કે આ જ પાપ કરશે. જો એમ હતું તે એવા છો શું કારણે પેદા કર્યા? જો કોઇ એમ કહે કે ઈશ્વરને ખબર ન હતી કે જેવો પાપ કરશે, ત્યારે તે વળી ઈશ્વર શાની નહિ પણ અજ્ઞાની કહેવાય. ઈશ્વર જાણતા હતા તો ઈશ્વરે મનુષ્યને પેદા કરવામાં ભૂલ કરી એમ સિદ્ધ થયું, અને એ પણ સિદ્ધ થયું કે ઈશ્વરે નિર્મળ જીવ રચ્યા નથી.
(૨) જે કોઈ એમ કહેશે કે ઇક્વેરે સુચવાળા જ જીવ રચા છે, તો તે આંધળાં, લુલાં, લંગડાને નીચ લોકોના પ્રત્યક્ષ પુરાવાથી ખોટું પડે છે. આથી પણું એમ સિદ્ધ થાય છે, કે સર્વ જીવ પુષ્યવાળા નથી.
(૩) જો ઉપલા પ્રમાણેથી બચવા માટે કોઇ એમ કહે કે ઇશ્વરે પાપી જીવ પેદા કર્યા હતા, તે તે પણ ખોટું પડે છે, કેમકે ઇશ્વરે વગર વાંકે જીવને પાપ સાથે કેમ પેદા કર્યો ? જો એમ પેદા કર્યા હોય તો ઈશ્વર અન્યાયી ગણાય, અને જો ફક્ત પાપી જીવોને પેદા કર્યો હોય તે રાજા, પ્રધાન, તવંગર ગૃહ વિગેરે માટે શું ધારવું, હું અને ૨૫, સુંદર કાયા વગેરે પાપથી કેમ મળે ? તે તો કદી પણ મળે નહીં, તેથી સર્વ જી પાપમાંજ ઉત્પન્ન થયા નથી એ સિદ્ધ થાય છે.
