________________
ધર્મ-શ્રદ્યા
કરાવે છે અને તે માટેનાં પચ્ચખાણ આપે છે. તેમાં મુનિને વધની અનુમતિ નથી, પણ રક્ષાની જ અનુમતિ છે.
પ્રશ્ન ત્રસ જીવોની વિરતિના પચ્ચખાણ લેનારને ત્રણમાંથી નીકળીને સ્થાવરમાં ગયેલા જીવોને વધ કરતાં પચ્ચખાણભંગ થાય ખરો ?
ઉત્તર૦ ન થાય. સ્થાવરમાં ગયેલા જીવને ત્રસનામકર્મને ઉદય નથી, તેથી તેને હણનાર ત્રણને હણતો જ નથી.
પ્રશ્ન દુઃખી જીવોને મારવાથી તેમના પાપનો નાશ થાય છે અને પરિણામે તે સુખી થાય છે, એ બરાબર છે ?
ઉત્તર બરાબર નથી. દુઃખી જીને વધ કરવાથી પાપને ક્ષય થાય છે કે આર્તધ્યાનથી અધિક કર્મબંધ થાય છે, એમાં પ્રમાણ શું? નારક ન્યાય પ્રમાણ છે એમ કહેવામાં આવે અર્થાત નારકીના જીવોને પરમાધામી હણે છે તેથી રૌદ્રધ્યાન કરે છે, તે પણ તેઓને જેટલા કર્મની - નિર્જરા છે તેટલા કર્મને બંધ નથી. પરમાધામીના અભાવે અન્ય પીડા કરવાથી પણ નારકીઓ કર્મ ખપાવે છે. નરકમાં સંક્લેશ એટલે પીડા સહન સિવાય કર્મ ખપાવવાનું બીજું કઈ સાધન જ નથી, એમ કહેવામાં આવે તે તે ખોટું છે. નારકીઓનું આયુષ્ય નિરૂપકમ હોય છે તથા શરીર છેદાયેલું પણ વૈકિય હોવાને લીધે પારાની પિઠે એકત્ર થઈ જાય છે. દેહને દહન-પાટનાદિક અત્યંત તીવ્ર વેદનાઓ થવા છતાં પણ, તે દુઃખથી તેઓ મૂચ્છિત થઈ જતા હોવાથી તેમને તીવ્ર સંકલેશ થતું નથી. આ લેકમાં પણ મૂર્છાને પામેલા મૂઢચેતનાવાળા અને દુઃખમાં ઘેરાઈ ગયેલા આત્માઓને સ્ત્રી, ધન આદિ સંબંધી રાગાદિ
