________________
૪૮
સફ્લતાનાં સૂત્રે ને તેના પર કેસર લગાડ્યું છે.” એ સાંભળી પેશીમાએ કહ્યું કે “એના પર કેસરથી કંઈ ફાયદો ન થાય. આંબલીને કચૂકે ઘસીને લગાડે, એટલે તરત ફાયદે થશે. મેં એ રીતે ઘણાની આંજણી મટાડી છે.” એટલે નથુ ભાઈએ કેસર ભૂંસી નાખ્યું અને આંબલીને કચુકે ઘસીને ચોપડ્યો. આ રીતે બીજા પણ બે ચાર ઠંડા-ગરમ ઉપચારે ઉપરાઉપરી કર્યા, એટલે આંજણું વકરી અને આંખ પર મોટે સેજે આવી ગયે. આખરે તેમણે એક અનુભવી વૈદ્યને આશ્રય લીધે અને તેને ઉપચાર અમુક વખત સુધી ચાલુ રાખતાં સારું થઈ ગયું. તાત્પર્ય કે જે ઔષધથી રેગનિવારણમાં સફળતા મળે તેમ હય, તેનાં ફળ માટે અધીરા થઈ તેને છોડી દેતાં પરિણામ મારું આવે છે.
યુગમાં પણ આજે ક્રિયા કરી અને કાલે ફાયદે દેખાય તેવું હોતું નથી. તેની ક્રિયાઓ અમુક વખત સુધી નિયમિત કરવામાં આવે ત્યારે જ તેને લાભ દેખાય છે. થડા દિવસ આસન કર્યા કે પ્રાણાયામ કર્યો અને કેટલે લાભ થયે? તે તપાસવા માંડ્યું કે ગસાધકના પગ ઢીલા પડવા માંડે છે અને જે ક્રિયા ખરેખર ફાયદે પહોંચાડનારી હોય તે છૂટી જાય છે.
મંત્રસાધનામાં પણ જપ કે અનુષ્ઠાનની પૂર્ણાહુતિ થયા સિવાય ફળની આશા રાખવી વ્યર્થ છે. ઘણા મનુ કોઈ અનુષ્ઠાનની શરૂઆત કરે છે અને ફલ સંબંધી વિચાર કરવા લાગી જાય છે તથા મનથી દેવની પાસે
