________________
પાંચ મહાવ્રત ]
• જેના હાથપગ છેદાઈ ગયેલા હોય, જેના કાનનાક કપાઈ ગયેલા હોય, એવી સે વર્ષની બૂઢી હોય તો પણ બ્રહ્મચારી સાધુએ તેના તરફ દષ્ટિ સરખી કરવી નહિ.”
ચરણસ્પર્શને નામે અન્ય સાધુઓ કુમારિકા અને નવયૌવના સ્ત્રીઓને પિતાનાં ચરણને સ્પર્શ કરવા દે છે તથા તેમનાં મસ્તકે હાથ મૂકે છે, તેને અમે સાધુધર્મથી તદ્દન વિપરીત સમજીએ છીએ અને એવી પ્રથા દૂર કરવાની મજબૂત હિમાયત કરીએ છીએ.
સ્ત્રીને વિશેષ પરિચય તથા એકાંતમાં વાતચીત પણ બ્રહ્મચર્યને બાધા પહોંચાડે છે, એટલે તેને પણ સાધુએ અવશ્ય ત્યાગ કરે જોઈએ.
પાંચમા મહાવ્રતની પ્રતિજ્ઞા આ પ્રમાણે લેવાય છેઃ “હે ભદંત! પરિગ્રહ રાખ નહિ, એ પાંચમું મહાવ્રત છે, (એમ હું સમજે છે.) હું સર્વ પ્રકારના પરિગ્રહને ત્યાગ કરું છું. નાને, માટે, સજીવ, નિર્જીવ કઈ પણ પ્રકારનો પરિગ્રહ હું સ્વયં ગ્રહણ કરું નહિ, બીજાની પાસે ગ્રહણ કરાવું નહિ, તથા ગ્રહણ કરનારને સારો માનું નહિ. જ્યાં સુધી જીવું–કરું છું.
હે ભદંત! સર્વ પ્રકારના પરિગ્રહથી વિમુખ થઈને હું પાંચમા મહાવ્રતમાં સ્થિર થાઉં છું.”
પરિગ્રહ પાપનું મૂળ છે. જેમ તેલનું બિંદુ પાણીમાં પડતાં જોતજોતામાં ફેલાઈ જાય છે, તેમ પરિગ્રહની થેલી
