________________
( ૮૩) બનાવેલાં શાસ્ત્રો કે પ્રર્વત્તાવેલા મત, પંથે એ શંકાના
સ્થાન બને છે. જેઓ પોતે વસ્તુસ્વરૂપને પાર પામ્યા નથી તે પરને પાર કેમ ઉતારી શકે? આ એક વસ્તુને નિષેધ અમુક અધિકારી પરત્વે કરતાં તે ગુરૂના હૃદયમાં તેથી જુદી જાતના અધિકારી પરત્વે તેને વિધિ પ્રતિપાદન કરવાને આશય હોય છેજ. પણ કેટલીક વખત અમુક અધિકારીને ઉદ્દેશીને જે બેલાયું કે લખાયું છે તે પ્રમાણે તેને આશય ન સમજનારાઓ પાછળથી તેવી મુખ્ય ગુરુની માન્યતા હતી આમ માની તે પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ ચલાવે છે જેથી આજકાલ. એકજ સાધ્યમાં અને એકજ ધર્મમાં અનેક મત–૫થે ઉભા થયેલા જણાય છે.'
' ખરી રીતે વિચાર કરીએ તે એકી વખતે લખવા કે બોલવામાં બધી બાજુઓની પૂર્ણ હકીકતે આવી શકતી નથી. એક લખાતી કે બલાતી બાબતમાં બીજી કહેવાની કે લખવાની બાબતો ઘણું રહી જાય છે. પણ મુખ્ય ગણપણે જ્યારે જે પ્રસંગ ચાલતું હોય કે જે અધિકારીને ઉદ્દેશીને વાત ચાલતી હોય છે તેજ મુખ્ય રીતે બેલાય છે, આથી તેના હૃદયમાં બીજી બાબતે કહેવાની ન હતી કે આજ કહેવાની હતી અને બીજી નિષેધવાની હતી. આવું ધારણ કદી નક્કી કરી ન નાખવું. શંકાએ આ વિવિધ સાધનામાંથી ઉઠે છે છતાં મધ્યસ્થ દષ્ટિ રાખી પૂર્વાપર વિચાર કરી અધિકારીઓની મુખ્યતા, ગીણતા, સમજી વિચારવાનું સાધકે આ વાતને નિશ્ચય કરો એટલે સર્વ શંકાએનું સમાધાન સ્વાભાવિક થઈ જશે. સમ્યગુદષ્ટિવાળો મનુષ્ય, ગમે તે અપેક્ષાથી વાત કરાણી હશે તે અપેક્ષાને આ દિશાએ એટલે આ ઉપર કહેલી ગૌણ મુખ્ય અધિકારી અનાધિકારી બાબતનું લક્ષ ધ્યાનમાં રાખી તેનું નિરાકરણ કરી લેશે તો કાકાને અવકાશ મળશેજ નહિ.
