________________
હી કારકલ્પ
૧૯૯
સુધીમાં બીજા ૨૩ તીથંકરા થયા. એમ બધા મળીને જે ચાવીશ તીથ કરા થયા, તેમને અહી` ચાવીશ તીર્થેશ તરીકે નિર્દેશવામાં આવ્યા છે.
જે તીના ઈશ-સ્વામી છે, તે તીથૅશ. અને જે તીને કરે-સ્થાપે, તે તી ઘૃત, તીર્થંકર કે તીર્થંકર. અહીં તી' શબ્દથી સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક અને શ્રાવિકારૂપી ચતુર્વિધ સંઘ સમજવાના છે, કારણ કે તેના આલખન વડે આ ભયાનક ભવસાગર તરી શકાય છે. જિન, જિનેશ, જિનેશ્વર, અત્, અરિહંત, અરહંત, અરુહંત, દેવાધિદેવ, પરમાત્મા, ધર્મ નાયક, ધ દેશક, ધ ચક્રવતી વગેરે તીર્થંકરના પર્યાયશબ્દો છે. વિદ્વાનાએ તેમની સ્તુતિ ૧૦૦૮ નામેા વડે પણ કરેલી છે.X
દરેક તીર્થંકર, અર્હત્ કે જિન ભગવંતની શકિત અગાધ હાય છે. મળદેવ, વાસુદેવ, ચક્રવતી` કે ઇન્દ્રની શિકત તેની આગળ કેાઇ વિસાતમાં નથી. ‘ ચરણ અ'ગૂઠેરે મેરુ કપાવિયા,' એ પ ંકિત તેા પાઠકેાએ સાંભળી જ હશે. તેના અર્થ એ છે કે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે તદ્દન બાલ્યાવસ્થામાં પેાતાના જમણા પગના અંગૂઠા મેરુપર્યંત પર દબાવ્યેા કે તે પર્વતરાજ કપી ઉઠયા, ત્યારે તેમની કિત કેટલી ? તાત્પર્ય કે દરેક તીથંકર, અર્હતુ કે ાજનભગવતમાં આવી અદ્ભુત-અનંત શકિત રહેલી હાય છે.
આ સ્તુતિ નમસ્કાર સ્વાધ્યાયના ખીજા ભાગમાં છપાયેલી છે.
X
