________________
२२
મહામત્રી શટાળ
પુત્ર, અને પર્ નવી જવાબદારી આવી પડી હતી. રાજા તે પ્રજા, તેને સંભળાવવાનાં હતાં. પંડિત ચાણકયનું નિ†મન રાજ્ય અને દેશ પર સંકટ લાવવાને કારણભૂત બન્યું હતું. અનેતે બચાવી લેવાની જવાબદારી તે પર આવી પડી હતી.
શ્રીયકજી શસ્ત્ર વિદ્યામાં નિપૂણુ હતા. તેમને મહારાજાન દે ઘેાડા સમય પહેલાં ‘ શસ્ત્ર સમ્રાટ 'ને! ખિતાબ આપ્યા હતા. જેવી રીતે તે શસ્ત્ર વિદ્યામાં હાંશિયાર હતા, તેવી જ રીતે મુદ્ધિમાં પણ તે આગળ વધેલા હતા.
નાનપણથી જ મહાઅમાત્ય તરફથી તેમને સારી કેળવણી આપવામાં આવી હતી. પોતે બુદ્ધિમાન તે હતાજ, તે વળી શકટાળ જેવા બુદ્ધિ વિશારદ પિતાની કેળવણી મળી.
પોતે રાજાના અંગરક્ષક મંડળના અગ્રેસર, હાવા છતાં તેમણે એક નવું કર્તવ્ય બજાવવું શરૂ કર્યું હતું. રાજાએ નીમેલા ગુપ્તચર મંડળ પર પોતે પણ પોતાના માણસા ગાઠવ્યા હતા. રાજાને તેમજ મહાઅમ'ત્યને આ બાબતની બિલકુલ ગાઁધ સરખી પણ આવી નહતી.
પિતા પુત્ર જ્યારે રાજ્યના કામે મળતા, ત્યારે જ રાજ્ય ખાખતની વાતચીત થતી. શ્રીયકજી તથા શકટાળ જ્યારે પિતા પુત્ર તરીકે મળતા ત્યારે પોતાના કુટુંબ સિવાયની વાત કત્રચિત્ જ નીકળતી. અને તેમાં પણ રાજ્ય બાબતને વિષય તા બિસ્કુલ નીકળ્યો જ નહિ.
પિતા અને પુત્ર દિવસમાં એક વાર તા કારણસર બંનેમાંથી એકેયને વખત ન મળે જાય તા, ખીજે દિવસે સવારમાં બનતી અટપાતું.
પિતાનું ગૌરવ પુત્રમાં પણુ ઉતર્યું હતું. ન્યાય, નીતિમાં
મળતા જ. કાઈ
અને મળવાનું રહી તાકિદે તે કાય
