________________
૪૨
જગતશાહ
જરા એમની પ્રતિષ્ઠા સામે જુઓ, જરા એમના માનમોભા સામે જુઓ ! પાંચમાં પુછાય એવો તારે બાપ. પાંચમાં માગ મુકાવે એવું તારું કુળ. ને તું ઊઠીને એ બધાયને અવગણીને આવા હાલીમવાલી, સાથે ભાઈબંધી કરે ?'
મા, તું ત્યાં જ ભૂલે છે. તે માને છે કે એ હાલીમવાલી છે, પણ એમ નથી. એય એમના કામકાજમાં મોભાવાળા છે ને એમનેય એમના વળના પાંચ માણસ પૂછે છે, હે ! ખંડાને બાપ પરભુ ગોર; સાંજ પડે સિત્તેર બાયડીઓ ને ભાયડાઓ એની પાસે. હાથ જોવરાવવાથી માંડીને વારતિથિ પૂછવા જાય છે. તે જ પદમને કેટલી વાર મોકલ્યો, એ કહે ને ? દૂદાનો બાપ હરિ ભલે જાતને, ઢેઢ રહ્યો, પણ પથરાનો જાણકાર ને કડિયા કામને કારીગર બીજે એ શો જડે એમ નથી. આ આપણે હવેલી બાંધવી હતી ત્યારે એને ઘેર ધક્કા ખાઈ ખાઈને જયકાકાના જોડા ઘસાઈ ગયા હતા, એ ભૂલી ગઈ? ને ખીમલી ? ભલે ને એ તરક રહ્યો ને કેળી રહ્યો; પણ એ કંઈ બીજા તરક જેવો છે ? બીજા કેળી જેવો છે? છે કેઈએના જે ભરતને કારીગર ? પેઢીમાં માલને ભારે ભરાવો થાય ને સળી મૂકવાની જગા ન હોય, ને એમાં પાંચસો ગુણો ભરવાની હોય, ત્યારે જયકાકા પોતે એને તેડવા જાય છે, હે !”
મારા કુંવર ! એની અમારી ક્યાં ના છે? કાં તે તું અમારી વાત સમજતો નથી ને કાં તો તારે સમજવી નથી. નાતજાતને મોભો, ધરમને મોભો, રાજદરબારને મોભો, એવું કંઈક તે છે કે નથી ? કે દુનિયા આખી ભેળસેળ થઈ ગઈ ને રાજાભોજ ને ગાંગો તેલી એ બે વચ્ચે “ટકે શેર ભાજી, ટકે શેર ખાજાં ' જેવું છે ? મુલકમાં કઈ સંઘપતિ હય, કેઈ ઢેઢ હોય, કઈ માંડીવાળેલ ભંગેરીને દીકરે. હોય, કેઈક મજૂર-કારીગર હાય, ને સહુ પિતા પોતાના કામમાં બળિયા હોય, એટલે બસ “ટકે શેર ભાજી, ટકે શેર ખાજાં ' ની જેમ સહુ
