________________
૨૨૦
જગતશાહ “પણ એ તે નરી સંઘારવટ જ કહેવાય ! આ તે ચાવડે સંધાર જેવી વાત કરે છે એવી વાત થઈ ! ”
નાના શેઠ ! હજી તમે સેદાગરીમાં પાપા પગલી માંડ છે. જમાને જોશો ત્યારે ખબર પડશે કે એક માણસને લૂટે એ લૂંટારો. કહેવાય, પણ એક ગામને લૂંટ એ રાજા કહેવાય ને આખા મુલકને લૂટે એ વિજેતા કે બાદશાહ કહેવાય ! એ જ રીતે વહાણને લૂટે એ સંઘાર કહેવાય, પણ આખી દરિયાવાટ લૂટે એ દરિયાસારંગ કહેવાય !”
તે એને કઈ કહેનાર નથી? આ મકરાણના મગરના દાંત ભાંગી નાખે એવું કોઈ નથી ?”
જાગશે કાઈક.” “ક્યારે ?” ગધેડાને શીંગડાં ઊગશે ત્યારે !' પણ ક્યારેય ગધેડાને શીંગડાં ઊગ્યાં જાણ્યાં છે?”
નાના શેઠ, સોદાગરોની કે લેકેની મુશ્કેલીઓ ટાળવા કઈ રાજા બીજા રાજા સાથે લડવા નીકળ્યો સાંભળ્યું છે ? કેણ નીકળે ? એ બધા બાપડા ચકરડી-ભમરડી જેવા આસન ઉપર બેઠા છે. પાણીમાં અક્ષરોની જેટલી સ્થિરતા, એટલી એમના આસનની સ્થિરતા. અંદર અંદર ઝઘડવામાંથી ને બીજાઓને હેઠા પાડીને પોતે ઊંચા થવાની લાલચમાંથી ઊંચા આવે તો લેકે સામે જુએ ને ?”
પરંતુ મહારાજ વિશળદેવ.”
સીદી અર્ધ કરુણાથી, અર્ધ તિરસ્કારથી હસ્યો: “નાના શેઠ, તમે હજી બાળક છો ! રાજકાજ હજી તમે જોયાં નથી. આ તમારા વિશળદેવ મહારાજને તુરકાની બીક, માળવાની બીક, કર્ણાટકની.
આ અમારા માવળાને ગુજરાતની બીક, તુરકાની બીક, દેવગિરિની બીક. આ તમારા દેવગિરિને ગુજરાતની બીક, તુરકાની બીક. આ
