________________
૧૦૯.
ડાહ્યો દીકરે દેશાવર ખેડે
વળી પાછી એ જ વાત સંભારી ?”
અરે ગાંડી ! આજકાલ વાણિયામાત્રને ઘેર, વેપારીમાત્રને ઘેર એ વાત એક યા બીજા રૂપે થયા જ કરે છે. તને લક્ષ્મી, એમ નથી લાગતું કે તારા મોઢાનાં આજનાં વેણુ એ તું નથી બોલતી, પણ પીઠ વાળતી વિધાતા બેલે છે?'
વળી પાછી એ જ વાત? તમે મને ગાંડી ગાંડી કહ્યા કરે છે, પણ આ ઘરમાં ખરેખર ગાંડી વાત કેણ કરે છે ?'
કેણ જાણે કેમ, પણ મારા હૈયામાં ભણકારા ઊઠયા જ કરે છે કે એ વાત ગાંડી નથી, વિધાતાના સંકેતની છે. તું જ વિચાર કર, જે વિધાતાએ પીઠ ના ફેરવતી હોય તે તું આવી વાત મોઢામાંથી ઉચ્ચારે પણ ખરી ? અમરાશા જેવો અમરાશા, માંડુગઢની વસતીને ધણી–જે ગઢ આગળ દિલ્લીના સુલતાનની ફેજ થંભી જાય છે, ધારાના પરમારની સેના રોકાઈ જાય છે; જે ગઢ આગળ ચાર, લૂટારા, બહારવટિયા, ડફેર, આડોડિયા પણ હાથ ઘસતા રહી જાય છે, એવા વંકા ગઢને વંક અમરાશા–આ આખાયે દેશના વાણિયાના છોકરાઓમાંથી પોતાની દીકરીને માટે એક તારા છોકરાને લાયક માને, ને એની ગણતરીમાં ભૂલ હોય તે પિતાની દીકરીને જનમકુંવારી રાખવાનું જોખમ ખેડે; તારા દીકરા ઉપર ભરોસાની આવડી મોટી હૂંડી લખી નાંખે.”
પણ તે પછી પરણાવી દે ને?” લક્ષ્મીએ અકળાઈને કહ્યું.
“કસોટી કથીરની નહિ, પથરાની નહિ, સોનાની થાય, હીરાની થાય. એમાં આમ અકળાવું શું ?”
તે ભલે મારો છોકરો કથીર રહ્યો, ભલે પથરો રહ્યો ! એ તે જ્યારે બાપની પેઢીએ બેસશે ત્યારે, સહુને ઘેર ઘીને ઘડે ઘી થઈ રહે છે એમ, મારેય સૌ સારાં વાનાં થઈ રહેશે!'
