________________
૨૩૮
મુનિજીવનની બાળથી-૬ જે હાથીની ઉપમા આપીને કહીએ તે એમ કહી શકાય કે દ્રવ્યસ્તવ તે ચાંદી છે, અને ભાવસ્તવ તે સેનું છે. આથી ગૃહસ્થજીવનને ધર્મ તે સેનાની આંખવાળા ચાંદીના હાથી જેવો છે, જ્યારે મુનિજીવનને ધર્મ તે ચાંદીની આંખવાળા [‘અરિહંત ચેઈયાણના કાર્યોત્સર્ગ દ્વારા કરાતા દ્રવ્યસ્તવના અનુદન રૂપી સેનાના હાથી જેવો છે. ભાવસ્તવની દુષ્કરતા
મુનિજીવનરૂપ ભાવસ્તવની આરાધના દ્વારા જ મેક્ષ પ્રાપ્તિ થાય છે. પરંતુ તે મેક્ષ જીવને જલદી પ્રાપ્ત થતું નથી તેનું કારણ એ છે કે ભાવસ્તવનું આરાધન નિરતિચાર પણે કરવું તે અતિ દુષ્કર છે. એક જગ્યાએ કહ્યું છે કે,
સાધુ જીવન કઠિન હૈ, ચઢના પડખજૂર ચઢે તે ચાખે પ્રેમરસ પડે તે ચકનાચૂર.... "
મુનિજીવનના પાલનની અતિ દુષ્કરતાનું કારણ એ છે કે તે અઢાર હજાર શીલાંગની આરાધનારૂપ છે. અઢાર હજાર શીલાગે
ગ, કરણ, સંજ્ઞા, ઈન્દ્રિ, પૃથ્વીકાય વગેરે ક્ષમાદિધર્મો ૩ X ૩ ૪ ૪ ૪ ૫ x ૧૦ x ૧૦=૧૮૦૦૦ - શીલાંગરથના ધારક [પૃથ્વીકાય વગેરે દશામાં–પૃથ્વી કાયાદિ પાંચ + બેઈન્દ્રિ આદિ ચાર + અજીવ = દશ એ પ્રમાણે જાણવા.]
ઉપર્યુક્ત પૂરેપૂરા શીલાંગરથનું જે પાલન કરે તે જ
