________________
મુનિજીવનની બાળપોથી-૬ ત્યાર પછી બે વર્ષ એકાંતરે આયંબિલ-ઉપવાસ
પછી અડધું વર્ષ મધ્યમ કક્ષાનાં ઉપવાસ વગેરે તપ (પારણે ઉદરી સહિત આયંબિલ)
ત્યાર પછી, અડધું વર્ષ વિકૃષ્ટ તપ કરે. પારણે પરિપૂર્ણ તૃપ્તિ થાય તેમ આયંબિલ કરે, ઊદરી ન કરે.
અને ત્યાર પછી છેલ્લું એક વર્ષ હંમેશ આયંબિલ. તેમાં ક્રમશઃ આહાર ઘટાડતા જવું અને છેલ્લા ચાર મહિના મુખમાં તેલને કેગળે રાખી મૂકો.
બાર વર્ષ.
જે આ તપ સંઘયણ વગેરેની દુર્બળતાથી ન થઈ શકે તે છ વર્ષની કે ત્રણ વર્ષની સંલેખના પણ કરી શકાય. આવી રીતે સંલેખના કરવાથી શરીરનાં લેહી-માંસ વગેરે ધીમે ધીમે લગભગ ક્ષીણ થઈ જાય. એટલે અંત સમયે જીવ નીકળતાં અસમાધિ થવાની શક્યતા ઘણી ઘટી જાય. આ સંલેખના તે આપઘાત નથી. કેમ કે તે રાગ કે ઠેષના ભાવથી, સંસારના ભયંકર ત્રાસથી કે અજ્ઞાનના
ગથી કરાતી નથી. વળી આપઘાત નવાં ઘણાં જન્મ-મરણેને પેદા કરે તેવા આર્તધ્યાન ભરપૂર મૃત્યુવાળે હેય છે. જ્યારે આ સંલેખના ભાવિમાં શક્ય ઘણાં જન્મ-મરણને અંત લાવનારી તથા મૃત્યુ વખતે સંપૂર્ણ સમાધિ આપનારી આનંદમય અવસ્થારૂપ છે. વળી જેમ ઓપરેશન(ગંડછેદ)ની ક્રિયા મરણ પામવા માટે નથી પરંતુ સંભવિત મરણમાંથી બચવા માટે છે, તેમ સંલેખના પણ મૃત્યુ પામી
