________________
૧૪
મુનિજીવનની બાળપોથી-૫
સ્વાધ્યાય કરો. ત્યાર પછી આચાર્ય મહેમાન–બાળ તપસ્વી -વૃદ્ધને નિમંત્રણ કરવી કે “મને લાભ આપો.” ત્યાર પછી અનાસક્તિથી આહાર વાપરે.
પિંડ શબ્દના બે પ્રકારે (૧) દ્રવ્ય (૨) ભાવ.
(૧) વ્યપિંડ દ્રવ્યપિંડ એટલે આહાર વસતિ, ઉપાધિ વગેરે.
(૨) ભાવપિંડ ભાવપિંડ એટલે જિનેક્ત સંયમધર્મ. વસતિ અને ઉપાધિ અંગે વિસ્તારથી વિચારણું “ઘનિયુક્તિ” ગ્રન્થમાં કરવામાં આવી છે. જ્યારે આહાર અંગેની વિસ્તારથી વિચારણું આ ગ્રંથમાં કરવામાં આવી છે.
સંયમધર્મ રૂપ ભાવપિંડની સફળતા આહાર વસતિ ઉપધિ સવરૂપ દ્રપિંડની શુદ્ધિમાં પડેલી છે.
દ્રવ્યપિંડ ત્રણ પ્રકારે છે. (i) સચિત્ત (ii) અચિત્ત (iii) મિશ્ર
આ ત્રણે પ્રકારમાં દરેકના નવ-નવ ભેદ થાય છે–તે આ રીતે પૃથ્વીકાય આદિ પાંચ-બે ઈન્દ્રિય આદિ ચાર નવ ભેદ,
ભાવપિંડ બે પ્રકારે છે. 1) પ્રશસ્ત (ii) અપ્રશસ્ત
તેમાં પ્રશસ્ત ભાવપિંડ દશ પ્રકારે છે. એક પ્રકારે ભાવપિંડ તે સંયમ. બે પ્રકારે ભાવપિંડ તે જ્ઞાન–સંયમ. ત્રણ છે તે દશન-જ્ઞાન–સંયમ. ચાર
તે તપ-દર્શન-જ્ઞાન-સંયમ.
