________________
[ ૩૧ ].
૫ટ નંબર ૨૧-૨૨ :
શુકદેવકનું સાગરોપમનું આયુષ્ય પૂર્ણ થતા જ પ્રિય મિત્રચકીનો જીવ ૨૫માં ભવે છત્રાનામની નગરીમાં રાજા-જિતશત્રુ ને રાણ ભદ્રાના પુત્ર, નંદનકુમાર રૂપે જન્મ પામ્યો. “સવિ જીવ કરું શાસન-રસી'ની સર્વોત્કૃષ્ટ ભાવ-કરૂણ અહીં જ વિશેષ રૂપે ભાવવાની હતી ને તીર્થકર નામકર્મની નિકાચનાની પુણ્ય-પળ આ ભવમાં જ આવવાની હતી.
બાવીશમાં ભવથી શરૂ થયેલી આરાધક-ભાવની કમશઃ વધતી જતી પરંપરા આ ભવમાં પૂર બહારમાં ખીલી જવાની હતી. નંદનરાજકુમાર નવયૌવનને દ્વારે આવી ઊભા. રાજા-રાણીએ રાજય-ભાર નંદનકુમારને સે ને એઓએ સંયમી-જીવનમાં પ્રવેશ મેળવ્યો.
નંદનરાજનું આયુષ્ય ૨૫ લાખ વર્ષનું હતું. ૨૪ લાખવર્ષનો રાજય-કાળ વીત્યે એ એમનું મન–પંખી મુક્તિને ઝંખી રહ્યું. શ્રી પિફિલાચાર્યની પ્રેરણા પામીને એએ સંયમી બન્યા. આ સંયમ જીવનમાં ભીમ-તપ આદરીને સવિ જીવને શાસન રસી બનાવવાની ભાવના ભાવીને તીર્થકર -નામ કમને નિકાચિત બનાવવાનું હતું.
આરાધક-ભાવની વિરાટતા જોવા જેવી બની. નંદન-મુનિએ ક્ષિા દિવસથી ભીષ્મ-અભિગ્રહ ધારણ કર્યો કે-આજથી જ મારે માસક્ષમણને પારણે માસક્ષમણ કરવું. તપની આવી ભીમ-પ્રતિજ્ઞા પછી જ્ઞાનોપાર્જનામાંય એઓ કટિબદ્ધ થયા ને અગિયાર–અંગે પ્રમાણ જ્ઞાનના એએ ધારક બન્યા.
તીર્થકર-નામકર્મની દેન કરવાની શક્તિ, વિંશતિ-સ્થાનક તપમ સમાયેલી છે. સાથે સાથે ભાવદયાની ચરમ-સીમા પણ અપેક્ષિત છે. નંદનમુનિ તીર્થકર થવાના હતા. એમણે વીસ-સ્થાનક તપની આરાધના કરી. એમના રોમ-રોમમાંથી “વિ જીવ કરૂં શાસન-૨સી'ના ભાવ કરૂણા છાળ પર ઉછાળા મારી રહી. આ તપની આરાધનામાં અજબ-ગજબના પ્રભાવથી પરિપૂર્ણ જે ૨૦ સ્થાને હોય છે, એ જાણવા જેવા છે :
