________________
[૨૭] ઉઠેલે, સમ્યગદર્શનનો પ્રકાશ આ ટાણે બુઝાઈ ગયો. અને આયુષ્ય પૂર્ણ થતા જ સુખના સિંહાસનેથી પદભ્રષ્ટ કરીને, ત્રિપૃષ્ઠ -વાસુદેવને કર્મરાજે સાતમી નારકની વાટ પકડાવી. સુખના સિંહાસને બેઠેલા વાસુદેવને દુ:ખની છેલ્લામાં છેલ્લી કક્ષા સડવા ચાલી નીકળવું પડ્યું.
ત્રિપૃષ્ઠ માટે નહિ-દરેક વાસુદેવને માટે આ જ ભાવિલેખ નિશ્ચિત હોય છે. નિયાણું બાંધીને, ભિખી માગેલા બળના એ સ્વામી બને અને મારીને સાતમી નારકની સજા ભોગવવા એ ચાલ્યા જાય !
ત્રિપૃષ્ઠનું મરણ થતાં, ભાઈ તરફના હતુએ અચલ બેલદેવના રેમ-રમમાં વિરડની આગ ચાંપી. ભાઈના મૃત્યુને કબૂલવા એ તૈયાર ન થયા, એ શબનું છ મહિના સુધી એમણે લાલન-પાલન કર્યું, પણ અંતે હકીકત સમજાતા એમની વેદના વધી ગઈ આ વેદનામાંથી એમને વિરાગની વાટ પડી ગઈ. એક દિવસ શ્રેયાંસનાથ પ્રભુની સાંભળેલી દેશના યાદ આવી ને એ સ્વસ્થ થયા. ત્યાર પછી આચાર્યશ્રી ધર્મઘોષસૂરિજીનો યોગ થતાં એ સંયમી થયા.
બલદેવના ભાગ્યમાં બે જ ગતિ હોય ! કાં મોક્ષ, કાં વર્ગ ! અચલમુનિ મોક્ષગામી હતા. એ કેવળી બન્યા, ને આયુષ્ય પૂર્ણ થતા સિદ્ધશિલાની તિર્મય ભોમ પર એમનું આત્મતત્ત્વ પલાંઠી લગાવીને બેસી ગયું.
સાતમી-નારકનો તેત્રીશ સાગરોપમનો કારમે ને વિરાટ આયુષ્ય-કાળ પૂર્ણ થયે અને ત્રિપૃષ્ઠને એ જીવ ત્યાંથી ૨૦ માં ભવમાં સિંહ તરીકે જન્મ પામ્યા.
એક પગથિયાથી પટકાયેલો માનવ, અધપતનના કયા ખાડામાં પહોંચે એ કહેવું અશકય છે. ત્રિપૃષ્ઠના છ સિંહ બનીને અનેકની હિંસા કરી. વિશ્વભૂતિના મુનિભવમાં નિયાણું કરવા દ્વારા, ઊભી થયેલી પતનની પરંપરા હજી આગળ વધવાની હતી. સિંહનો હિંસા-ભર્યો જીવનકાળ પૂર્ણ થયે. એ જીવને ૨૧ માં ભવમાં કથી નારકની સજા ફટકારતા કર્મો ધ્રુજારી પણ ન અનુભવી.
