________________
૧૩૫૩
વિરતપસ્યા અને કેવળજ્ઞાન
કેઈવાર નિત્યભજન કે એક ઉપવાસનું પારણું પ્રભુએ કરેલ. નથી, અર્થાત્ છઠ્ઠથી ઓછી તપશ્ચર્યા ક્યારેય પણ કરી નથી. બધીય તપશ્ચર્યા પ્રભુએ પાણી વિના કરેલ છે. બધા મળીને ૩૪ પારણાં એમણે કર્યા. બહુધા એઓ ઉભુટુકાસન પ્રતિમાએ જ રહેતા હતા.
ભગવતે સહન કરેલા ઉપસર્ગોના ત્રણ વિભાગ નીચે મુજબ પાડી શકાય છે :
જઘન્ય ઉપસર્ગ = કટપૂતનાને શીતઉપસર્ગ હતે. મધ્યમ ઉપસર્ગ = સંગમનું કાલચક હતે. ઉત્કૃષ્ટ ઉપસર્ગ = કાનના ખીલા કાયાને હતો.
ગોવાળથી શરૂ થયેલ ઉપસર્ગોની પરંપરા આખરે ગોવાળના હાથે જ સમાપ્ત થઈ ?
પગના અંગુઠા વડે મેરુને કંપાવવાની શક્તિ ધરાવનાર શ્રી. વીરપ્રભુએ દરેક ઉપાર્ગને સામનો ન કરતાં, અપૂર્વ સમતાભાવ ધારણ કરી સન જ કર્યો, કારણ કે સમતાપૂર્વક સડન કરવામાં જ સત્વને વિકાસ અને કર્મની નિર્જરા થાય છે. સામને કરવાથી નવાં કર્મોન બંધ થાય છે. UT UT UT UR UR
શ્રી વિરપ્રભુ વિહાર કરતાં-કરતાં અનુક્રમે ભિક નામના ગામમાં પધાર્યા. નગરની બહાર બીજાવર્ત ચૈત્યની નજીક આવેલ જુવાલુકા નદીના ઉત્તર કિનારે શ્યામાગુડના ખેતરમાં શાલ મહાવૃક્ષની નીચે છતાપૂર્વક ગોદડિકાસને ધ્યાનમગ્ન રહેલ પ્રભુને, વૈશાખ સુદ ૧૦ ના દિવસના ચોથા પ્રફરે કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું.
આ પ્રસંગે, પિતાનાં આસને ચલાયમાન થતાં જ ઇદ્રો તકાળ પ્રભુનો કેવળજ્ઞાન મહત્સવ કરવા દોડી આવ્યા. સુંદર સમવસરણની રચના કરી, સિંહાસન રચાવ્યું. તીર્થને પ્રણામ કરી પ્રભુ સિંહાસને બિરાજમાન થયા. પિતાના જ્ઞાન વડે પ્રભુ જાણતા જ હતા કે અહીં સર્વ
