________________
[૨૮]
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ રમત રમતમાં ય ફેર હોય છે ને?
એમ કરતાં વર્ધમાન બાળ મટીને કુમાર બ. જે કૌમાર્ય– અવસ્થા ધર્મસાધના માટેની બળવાન ભૂમિકા ગણાય, એને મોહમગ્ન જીવે ભેગના ઉત્તમ કાળ તરીકે નવાજે છે!
માતા ત્રિશલા અને પિતા સિદ્ધાર્થ ઝંખે છે વહુના મુખનું દર્શન કરવાનું ! જુદી જુદી રીતે અજમાવે છે. વર્ધમાનને સમજાવવાની, પણ સહુ જાણતું હતું કે વર્ધમાન વિરાગી છે. એની પાસે રાગની વાત કરવી એટલે વાઘને છે છેડ. કેણ કરે એ વાતે ? એમાં ય વર્ધમાનના પિતાના જ રાગવાસિત સંસારના જન્મની વાત તે એને કહેવી જ શી રીતે? છતાં ય પ્રયત્ન થઈ ચૂક્યા.
એક વખત સમરવીર રાજા પિતાના મંત્રી સાથે યશોદાને રાજા સિદ્ધાર્થ પાસે મોકલે છે, વર્ધમાનના પાણિગ્રહણ માટે તે ? રાણી ત્રિશલા બેશક ભગજનની છે; પરંતુ મેહના સંકજામાં આવી ચૂકેલી એક અબળા છે. પિતાને પુત્ર ભાવિના ચેવીસમાં વીતરાગ-તીર્થકરનું પદ પામવાને છે એ સુનિશ્ચિત હકીકતને સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા સાથે જાણતી હોવા છતાં મોહના હલ્લાને એ ખાળી શકતી નથી. એની નજરમાં એવા અનેક તીર્થકરેના ગૃહસ્થજીવન ચડે છે, જેમણે ગૃહવાસ સેવ્યું હતું.
પ્રથમ તે રાણી ત્રિશલાએ વર્ધમાનના મિત્રને તૈયાર કરીને એની પાસે મોકલ્યા. “જાઓ ફતેહ કરે, કુમાર વર્ધમાનને યશોદાને પ્રિયતમ વર્ધમાન બનાવે.”
મિત્રે ગયા, એમના અંતરમાં ફફડાટ હતો, દહેશત હતી. આ વાત વર્ધમાન પાસે મૂકવી શી રીતે ? મૂકયાનું કેઈ ફળ દેખાતું નથી. આજન્મ વિરાગી વર્ધમાન રાગીની વાત સાંભળશે?
ક્યાંક અમને ફટકારી તે નહિ દે ને? ના, ના. ઔચિત્યના સેવનમાં તે એ એકકો છે. આમ વિચારતા મિત્ર કુમારના મહેલમાં ગયા. કુમારે સહુને આવકાર્યા.
