________________
[૧૦૬]
ત્રિભુવનપ્રકાશ મહાવીરદેવ સમજાતું નથી! પેલા મહાવીરમાં એવું તે શું હશે? કેવું હશે એની આંખનું કામણ! વાણીને જાદુ! કે હશે એની મુદ્રાને પ્રભાવ! ખરે જાદુગર નીકળે હોં !
સ્મિત કરતાં સંજયે કહ્યું, “વિપ્ર! આમાં કાંઈ જાદુ નથી અને કઈ રમત નથી! આ બધે પ્રભાવ છે – આત્માના શુદ્ધીકરણને!
ભગવાન મહાવીરદેવે સાડા બાર વર્ષની ઘર સાધના કરી છે; શુદ્ધીકરણની ! ઈન્દ્રભૂતિએ વર્ષોની ઘોર સાધના કરી છે ચેટી બાંધીને, પિથીઓની પિોથીઓ ગેખી મારવાની! પણ અંતરના વિમલીકરણ એણે ક્યારે ય નથી કર્યા. જેને આત્મા સાફ નથી તેના પહાડ જેટલા જ્ઞાન અને ધ્યાન બધાં ય નકામાં! જેને આત્મા શુદ્ધ એનાં શેડાં ય જ્ઞાન ધ્યાન સફળ! અને એ ઘેડાને પૂર્ણ થયે જ છૂટકે !
જોયું ને? ઇન્દ્રભૂતિનું તેફાન કેવું હતું? કેવા ધમપછાડા કરે એ આવતું હતું? કેટલે અહં એના શ્વાસે શ્વાસે ઘૂંટાતે હતે! જ્ઞાનના અજીર્ણનું જ એ પરિણામ હતું! શુદ્ધિ ન હોય ત્યાં જ્ઞાનનું આવું અજીર્ણ જ થાય છે!
અને ભગવાન મહાવીરદેવ ! કેવી સૌમ્યતા! કેટલી ગંભીરતા! કશું ય બેલ્યા ન હતા. ત્યારે જ માત્ર મુખમુદ્રાનું દર્શન કરીને એ ઈન્દ્રભૂતિને અહ ચૂર ચૂર થવા લાગ્યું હતું ને? જેવું તુંને એ વખતનું કરમાતું જતું એનું મુખ?
વિપ્રવર! એક વાત સમજી રાખજો કે જગતમાં હંમેશ માટે બળ તે પવિત્રતાનું જ હોય છે. જેમ જેમ પવિત્રતા વધતી જાય તેમ તેમ બાહ્ય ઘંઘાટ, બાહ્ય પ્રયત્ન, બાહ્ય પ્રવૃત્તિઓ ઘટતાં જ જાય. દેખીતી રીતે એ પવિત્ર આત્માઓ કશું જ બાહ્ય કર્મ કરતાં ન લાગે પણ અંતરથી એમનું એ પાવિત્ર્ય અનંત
