________________
કરીને અત્યારે મહાધ્યાનમાં સ્થિત થયેલા છે. તેમને એ ધ્યાનમાંથી ચલાયમાન કરવાને દેવતાઓ, અસુરે, યક્ષે, રાક્ષસ, ઉરગ, મનુષ્યો કે ઐક્ય પણ શક્તિવાન નથી. ” સંગમ દેવની આશંકા; પ્રભુને ચલાયમાન કરવા સંગમે કરેલી પ્રનિજ્ઞા
આવાં ઈન્દ્રના વચન સાંભળી તે સભામાં બેઠેલો ઈન્દ્રને સંગમ નામને દેવ, પ્રભુની પ્રશંસા ન સહન કરી શકવાથી, ભ્રકુટી ચડાવી, અધર કંપાવતે બેલ્યો કે- હે દેવેન્દ્ર! આવા ભેળ પણના વિચારે દેવસભામાં બેલી, એક સાધુને દેવે કરતાં પણ મટી શક્તિવાળો જણાવી, દેવેની અવગણના કરવી આપને ન શોભે. હે સુરેન્દ્ર! અતુલ પરાક્રમી દેવે આગળ વળી એ મનુષ્યમાત્ર સાધુ કોણ છે? હું તેજ હમણાં ત્યાં જઈ, ક્ષણવારમાં તે સાધુને ચલાયમાન કરી નાખું છું.” સંગમ દેવની આશંકા
તે વખતે ઈન્દ્ર વિચાર્યું, “જે હું અત્યારે આ સંગમને હુકમ કરી જતા અટકાવીશ તો એ દુબુદ્ધિ જાણશે કે, તીર્થકર પારકાની સહાયથી જ તપ કરે છે; વળી આ ઉલટો ભાસ ઘણા દેના મનમાં ઠસી જશે, માટે અત્યારે આ દુષ્ટને જતે અટકાવ ઠીક નથી. ” એમ વિચારી સમયને માન આપી ઈન્દ્ર મૌન રહ્યા.
હવે પ્રભુને ચલાયમાન કરવા ઈન્દ્ર સમક્ષ પ્રતિજ્ઞા કરી ક્રોધથી ધમધમી રહેલો તે સંગમદેવ તરત સભામાંથી ઊઠી પ્રભુ પાસે આવ્યું અને એક રાત્રિમાં જ ભયંકર વીશ ઉપસર્ગો કર્યા. સંગમદેવે વિરપ્રભુને કરેલા વીશ ઘોર ઉપસર્ગો
(૧) ધૂળની વૃષ્ટિ. પ્રભુની ઉપર મહા દુઃખદાયક ધૂળની વૃષ્ટિ કરી. જેમ ચંદ્રને આવરી લે તેમ પ્રભુને સર્વાગે ઢાંકી દીધા. આથી પ્રભુને શ્વાસોશ્વાસ લેવો પણ મુશ્કેલ થઈ પડયો; છતાં પ્રભુ તિલમાત્ર પણ ધ્યાનથી ચલિત ન થયા.
