________________
તો કદિપણ લોકનિદાને તાબે થઈને કર્તવ્યને ચૂકે નહિ. લોકનિદાને તાબે થઈને કર્તવ્યભ્રષ્ટ બનનારાઓ, એ ગમે તેટલું ભણેલા હોય તે છતાંપણ, મૂર્ખાઓથી ય બદતર છે. મૂર્ખઓમાં તો અક્ત નથી જ્યારે આ તો પોતાને એક્લવાન અને ભણેલા મનાવે છે. મૂર્ખાઓ તો કહે કે, 'અમે ભણ્યા નથી.' જ્યારે આ તો પોતાને વિદ્વાન તરીકે ઓળખાવે. આવા એક્લવાન અને વિદ્વાન જ્યારે લોકનિદાને તાબે થઈને કર્તવ્યને ચૂકે, ત્યારે એજ કહેવું પડે કે “એ બિચારાઓ મૂર્ખાઓથી ને અભણથી પણ બદતર છે.' અજ્ઞાન લોક ખોટી પણ નિદા કરે, એટલા જ કારણે સ્વપરહિતકારક કર્તવ્યને ચૂકાય અને અજ્ઞાન લોકની પ્રશંસા પામવાના હેતુથી સ્વપરના હિતમાં ઘાતક એવાં પણ કાર્યોનો આદર કરાય, એ અતિશય ભયંકર વસ્તુ છે, પણ લોકહેરીમાં પડેલાઓને માટે એ વિના બીજું સંભવિત પણ શું છે ? સાચો કર્તવ્યશીલ તો તે જ ગણાય, કે જે સાચા શિષ્ટજનોની અપ્રિયતા પમાડે એવા એક પણ કાર્યને આચરવા ઉત્સુક બને નહિ અને અજ્ઞાન લોકની નિદાને તાબે થઈ, સ્વપરહિતકારક એવી એક પણ પ્રવૃત્તિનો ત્યાગ કરે નહિ.
જૈન સંઘમાં આજે જો આવા કર્તવ્યશીલો સારા પ્રમાણમાં હોત, તો જૈન સંઘમાં આજે જે અશાન્તિ વ્યાપી ગઈ છે અને જૈન સમાજના નામે આજે ઈતરોમાં પણ જે અણછાજતી વાતો થઈ રહી છે, તેનું કાચ નામનિશાન પણ ન હોત. પણ આજે તો ધર્માચાર્ય જેવા ઉત્તમ પદે પ્રતિષ્ઠિત ગણાતી પણ કેટલીક વ્યક્તિઓ, ખોટી પણ લોકનિદાથી ડરીને મૌન બેઠી છે જ્યારે કેટલાક તો વળી પોતાની ભયંકર લોકેષણાને છૂપાવવાને માટે, કર્તવ્યપરાયણ બનેલા પુણ્યાત્માઓની અને એમાં મદદ રૂપ બનારાઓની પણ નિદાનો ધંધો લઈ બેઠા છે. અજ્ઞાન લોક ધર્મશાસનની જુદી રીતે નિદા કરી રહી છે અને એવા ધર્માચાર્યો આદિ જુદી રીતે નિદા કરી રહ્યા છે પણ બેઉના તરફથી ધંધો તો સ્વપરહિતના નાશનો જ ચાલી રહ્યો છે. અજ્ઞાન લોક કરતાં પણ એવા ધર્માચાર્ય આદિ ગણાતાઓનું વર્તન વધારે દોષપાત્ર અને વધારે હાનિકારક છે, એ નિર્વિવાદ વાત છે.
..જજ માસ અને ઘર્મશાસન ....૧૦
இஇஇஇஇஇஇஇஇஇஇது
૨૨૫
