________________
શ્રી ભણતજી અને ભુવનાલંકાર હાથી
૧૨
જ્યારે વિશિષ્ટ જ્ઞાનીઓની હાજરી હતી ત્યારે એક પરંપરા હતી કે તેઓશ્રીના શ્રીમુખે લાયક જીવો પોતાની કે બીજાઓની પૂર્વ ભવપરંપરા જાણવાનો પ્રયત્ન કરતા હતા. ‘ભુવનાલંકાર હાથી શ્રી ભરતજીને જોઈને શાંત કેમ થઈ ગયો ?' આવા શ્રી રામચન્દ્રજીના પ્રશ્નના ઉત્તર સ્વરૂપે મહામુનિવરોના શ્રીમુખે તે બંનેની લાંબી ભવપરંપરા અહીં વર્ણવાઈ છે, જે ભવભ્રમણની ભયાનકતાના જીવંતા દૃષ્ટાંતરૂપ છે.
શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુના વખતથી પ્રારંભાતી આ પરંપરાનું વર્ણના ભવની અને જીવની ચડતી-પડતીના તાદ્રશ ચિત્રને ખડું કરી દે છે. પ્રસંગોપાત પરમગુરુદેવશ્રીએ શ્રી કષભદેવસ્વામીના ગૃહસ્થપણાનો દાખલો લઈને યથેચ્છ બોલનારને ટપાર્યા છે અને ગૃહસ્થોની ચિંતામાં પડી જઈને “કરેમિભંતે’ની પ્રતિજ્ઞાને પણ ઉપેક્ષણીય ગણતા કેટલાક સાધુઓની સ્વપરહિત નિરપેક્ષતાને રજૂ કરી છે. ચાલો, તે બધી વાતો આ પ્રકરણમાં આપણે સ્વયં માણીએ.
-શ્રી ?
૨૮૩
