________________
૨૩૨
લંકા વિજય.... ભાગ-૪
પૂજ્યશ્રી : બરાબર છે. પણ તમે એ વાત સમજ્યાને કે તેઓ
હે છે તેવો સિદ્ધાંત માનવામાં આવે, તો કોઈ દીક્ષાને પામી શકે જ નહિ અને સંયમનો માર્ગ જ બંધ થઈ જવા પામેને ?
સભા ઃ દીક્ષાઓ અટકે એ હેતુથી તો આવા સિદ્ધાંતો કલ્પી તેનો તેઓ પ્રચાર કરે છે.
ભોગથી પ્રાયઃ ભોગવૃત્તિ વધે છે
હવે સંસારના સામાન્ય ભોગાદિને અંગે વિચારીએ. ભોગ ભોગવવાથી ભોગવૃત્તિ તૃપ્ત થાય છે, એ વાતે ય ખોટી છે. ભોગ ભોગવવાથી જો ભોગવૃત્તિની તૃપ્તિ થતી હોત, તો સંસારમાં કેટલાય માણસો વૃદ્ધાવસ્થાને પામવા છતાં પણ ભોગની પૂંઠે પાગલ બનેલા માલૂમ પડે છે, તે માલૂમ પડત નહિ ! ભોગ ભોગવવાથી ભોગવૃત્તિની તૃપ્તિ થતી હોત, તો આજે વર્તમાનપત્રોમાં શક્તિની દવાઓના નામે જે જાહેર-ખબરો આવે છે તે આવતી હોત ? આજે બુટ્ટા બનેલા જવાન કેમ બનાય તેની શોધમા છે, તે માટે દવાઓ ખાય છે. તે માટે અભક્ષ્ય, અપેય વગેરેનો વિવેક વિસરી જાય છે અને અનાર્યદેશને છાજ્તા ને આર્યદેશને કલંકરૂપ ખાનપાન શોખથી ઉડાવે છે. કારણકે તેમની ભોગલાલસા વધી પડી છે. એમને ગમે તેવું પાપ કરીને પણ શક્તિ મેળવવી છે અને શક્તિ મેળવીને વૃદ્ધાવસ્થામાં પણ જુવાનની જેમ ભોગોને ભોગવવા છે. આજના વિષયભોગમા આસક્ત બનેલાઓની એક એક કાર્યવાહીનું પૃથક્કરણ કરીને જો કહેવા માંડીએ તો સાંભળવું પણ ભારે થઈ પડે એવી આજ્ની દુર્દશા છે. ‘વિષયભોગોને ભોગવવાથી વિષયભોગોની વૃત્તિ તૃપ્ત થઈ જાય છે,' એ વાત પણ ખોટી છે. જેમ જેમ પુરુષ વિષયભોગોને ભોગવતો જાય છે, તેમ તેમ તેની ભોગવૃત્તિ પ્રાય: વધ્યે જાય છે. વિરલ આત્માઓ જ ભોગમાં પડ્યા પછી ભોગવૃત્તિને કાબૂમાં લઈ શકે છે અને ભોગવૃત્તિને એકવાર કાબૂમાં
