________________
અબળા સબળા પણ !
અવળા રાબળા પ
મોહની કેવી કારમી વિષમતા ખરેખર, મોહ એ બહુ વિષમ છે. મહાપુરુષોને પણ મોહ અવસરે મૂંઝવી નાંખે છે. શ્રી રામચંદ્રજી કાંઈ કમ વિવેકી છે ? નહિ. વધુમાં એ આત્મા તદ્દભવ મુક્તિગામી છે છતાં અત્યારે મોહને લીધે તેમના જેવા પરાક્રમી અને વિવેકી આત્માની પણ કેવી દશા થઈ છે? પહેલાં યુદ્ધભૂમિમાંથી પાછા ફર્યા. ત્યારે પણ શ્રીમતી સીતાદેવીને નહિ જોતાં મૂચ્છ પામ્યા હતા. આ વસ્તુ ઉપરથી એમ સમજવાનું નથી કે, 'અરે, મોહ જો આવા પુરુષોને ય સતાવે, તો આપણે કઈ વિસાતમાં? માટે આપણે મોહમાં મૂંઝાઈએ તો વાંધો નહિ.” એમ નહિ વિચારવું જોઈએ. પરંતુ એમ વિચારવું જોઈએ કે, “સાચું છે કે, મોહ એ દુર્જય છે. વિવેકી અને વિચક્ષણ આત્માઓ પણ મોહમગ્ન દશામાં કરુણ અવસ્થાને પામે છે. તો આપણે કોણ માત્ર ?' માટે જેમ બને તેમ આપણે મોહના પ્રસંગોથી દૂર રહેવાનો પહેલેથી જ પ્રયત્ન કરવો, કારણકે મોહને જીત્યા વિના તો મુક્તિ મળે એમ છે જ નહિ.
બીજી વાત એ પણ વિચારવા જેવી છે કે શ્રી રામચંદ્રજી અત્યારે શ્રીમતી સીતાદેવીના વિરહથી પીડાતા હોવા છતાં પણ પોતાના નાના બંધુ, શ્રી લક્ષ્મણજીને ભૂલતાં નથી. આવી દશામાં નાના ભાઈ યાદ આવવા એ શું સહેલું છે ? આજે તો બૈરાને માટે
અબળા સબળા પણ બની શકે છે....૧૦
