________________
૨૨૭
યોગદષ્ટિસમુચ્ચય/ગાથા-૭૧-૭૨ જેમ પાક પામે નહિ, તેવી રીતે વેદસંવેદ્યપદવાળા જીવો નરકાદિની મહાયાતનાથી પણ દુર્ગતિઓનું કારણ બને તેવા ક્લિષ્ટ આશયવાળા થતા નથી.
વળી નિચયિક અને વ્યાવહારિક વેદ્યસંવેદ્યપદને છોડીને જે અન્ય એવું અદ્યસંવેદ્યપદ છે, તે એકાંતે અસુંદર છે; કેમ કે જીવને વિપરીત બોધ કરાવીને દુર્ગતિઓની પરંપરાનું કારણ બને છે. II૭૧પ. અવતરણિકા:
यदाह - અવતરણિકાર્ય :
જેને=અવેવસંવેદ્યપદ એકાંતથી અસુંદર છે તેને, કહે છે – ભાવાર્થ
શ્લોક-૭૧ની ટીકામાં અંતે કહ્યું કે વેદસંવેદ્યપદથી અન્ય એવું અવેદસંવેદ્યપદ એકાંતથી અસુંદર છે. તેથી જિજ્ઞાસા થાય કે તે અવેદ્યસંવેદ્યપદ કેવું છે? તે બતાવવા માટે અવેદ્યસંવેદ્યપદને કહે છે : શ્લોક :
अवेद्यसंवेद्यपदमपदं परमार्थतः ।
पदं तु वेद्यसंवेद्यपदमेव हि योगिनाम् ।।७२।। અન્વયાર્થ:
મસંવેદ્યપzઅવેધસંવેદ્યપદ પરમાર્થતઃ પરમાર્થથી અપર્વ અપદ છે, તુEવળી યોજના” વેરાસંવેદપવમેવ યોગીઓનું વેદસંવેદ્યપદ જ પર્વ=પદ છે. દિ=પાદપૂર્તિ માટે છે. ll૭૨ા શ્લોકાર્ચ -
અવેધસંવેધપદ પરમાર્થથી અપદ છે, વળી યોગીઓનું વેધસંવેધપદ જ પદ . “દિ' પાદપૂર્તિ માટે છે. ll૭રા. ટીકા :
अवेद्यसंवेद्यपदमिति मिथ्यादृष्ट्याशयस्थानम्, अत एवाह 'अपदं परमार्थत:'-यथावस्थितवस्तुतत्त्वाऽनापादनात्, ‘पदं तु' पदं पुन:, 'वेद्यसंवेद्यपदमेव' वक्ष्यमाणलक्षणमन्वर्थयोगादिति ।।७२।। ટીકાર્ચ -
મવેદ્યસંવેદપતિ ..... યોકાવિતિ | અવેધસંવેદ્યપદ એટલે મિથ્યાદૃષ્ટિનું આશયસ્થાન. આથી જ=અવેધસંવેદ્યપદ મિથ્યાષ્ટિનું આશયસ્થાન છે આથી જ, કહે છે :
